کوین مرده (Dead Coin) چیست؟ لیست کوین های مرده
آیا تا به حال یک کوین مرده خریداری کردهاید؟ در بازار ارزهای دیجیتال پروژههای موفق زیادی وجود دارد اما تعداد ارزهای دیجیتالی که ارزش آنها به صفر رسیده هم کم نیست. در این مقاله به بررسی مفهوم Dead Coin میپردازیم و در انتها لیست کوین های مرده را بررسی خواهیم کرد.
کوین مرده چیست؟
ارزهای دیجیتال انقلابی در دنیای اقتصاد ایجاد کردند. رمزارزهای مختلفی توسعه یافتند و هر کدام اهداف خاصی داشتند. در این میان تعداد زیادی از توکنها رشد کردند و سرمایههای قابلتوجهی به دست آورند. برخی رمزارزها نیز نتوانستند اعتماد سرمایهگذاران را جلب کنند و در نهایت تا مرز صفر دلار سقوط کردند. این ارزهای دیجیتال را کوین مرده یا Dead Coin مینامند.
بازار کریپتوکارنسی مملو از کوینهای مرده است. توکنهایی که با سروصدای فراوانی عرضه شدند و برخی از آنها در مقاطعی رشد خوبی داشتند اما در نهایت ارزش دلاری آنها کاملاً سقوط کرد. در بسیاری از موارد صفر شدن ارزش این توکنها بر اثر فعالیتهای عمدی است. توسعهدهندگان پروژه پس از جذب سرمایه و فروش رمزارزها پروژه را رها میکنند. نتیجه این اتفاق، صفر شدن قیمت ارز دیجیتال و اضافه شدن یک رمزارز دیگر به لیست کوین های مرده است.
در سال ۲۰۱۷ شاهد افزایش سرسامآور تعداد توکنها در بازار کریپتو بودیم. با افزایش محبوبیت بیت کوین و پیدایش رمزارزهای معتبری مثل اتریوم، مردم استقبال از کریپتو را آغاز کردند. در کمتر از یک سال تعداد توکنهای توسعهیافته از ۲۹ به ۸۵۰ رسید. در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۲۰۰ پروژه جدید راهاندازی شد و این تعداد در سال ۲۰۲۰ به ۸۰۰۰ ارز دیجیتال رسید. در طول این سالها بارها شاهد کلاهبرداری به روشهای مختلفی مثل کلاهبرداری راگ پول (Rug pull) بودهایم که نتیجه آن به وجود آمدن یک Dead Coin است.
چطور یک Dead Coin به وجود میآيد؟
کوین مرده، ارزهای دیجیتالِ پروژههایی هستند که کاملاً رها شدهاند و مشخصاً یک کلاهبرداری محسوب میشوند. این پروژهها نقدینگی پایینی دارند یا بودجه آنها برای توسعه به اتمام رسیده و هیچ موفقیتی حاصل نشده است. فعالان بازار ارزهای دیجیتال از اصطلاح شت کوین (Shitcoin) نیز برای معرفی این توکنها استفاده میکنند.
وبسایتهایی مانند Coinospy و Deadcoins لیست کوین های مرده را به صورت مداوم بهروز میکنند. این پلتفرمها دائماً پروژههای جدید و رو به افول را بررسی میکنند و به محض قطعی شدن شکست پروژه، یک Dead Coin به لیست خود اضافه خواهند کرد.
چگونه یک دِدکوین را شناسایی کنیم؟
راههای مختلفی برای شناسایی Dead Coin وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
وعدههای غیرقابلتحقق
پروژههای کوین مرده معمولاً وعدههای وسوسهانگیز و اعجابآوری به سرمایهگذاران میدهند. سودهای شگفتانگیز در کوتاهمدت و رشد ناگهانی قیمت از دیگر نشانههای یک پروژه کلاهبرداری و Dead Coin است. طبق بررسیهای انجامشده حدود ۸۰ درصد از پروژههای توسعهیافته در سال ۲۰۱۷ کلاهبرداری بوده است. اکثر این پروژهها اهداف و وعدههای جذابی به سرمایهگذاران خود ارائه دادهاند.
حجم معاملات ناچیز
تیمهای توسعه دائماً در تلاش برای ارتقای محصول خود و جذب سرمایه هستند. با این حال برخی از رمزارزها به سرعت قربانی حجم ناچیز معاملات خود میشوند. در بازار ارزهای دیجیتال حدود ۶۰ درصد کل پروژهها نقدینگی اندکی دارند که برای پیشبرد اهدافشان کافی نیست.
به طور کلی حجم معاملات یکی از شاخصهای مهم قضاوت در مورد پروژه رمزنگاری است. هر چه حجم معاملات کمتر باشد، احتمال رها شدن پروژه بیشتر خواهد بود. پلتفرمهایی که کوین های مرده را ردیابی میکنند، توجه ویژهای به این شاخص دارند.
پروژههای فان و بیهدف
پروژههای زیادی در بازار ارزهای دیجیتال اهداف خاصی ندارند و صرفاً برای سرگرمی توسعه پیدا میکنند. گاهی این پروژهها سودهای قابلتوجهی به دست میآورند. به این پروژهها میم کوین (memecoin) گفته میشود. میم کوینهایی مثل دوج کوین (DOGE) در ابتدا یک پروژه فان بوده و سپس به یک ارز دیجیتال مهم تبدیل شدهاند. برخی از سرمایهگذاران کریپتو به خرید این رمزارزها علاقه دارند. آنها میخواهند شانس خود را برای کسب ثروت بادآورده امتحان کنند. با این حال تعداد زیادی از میم کوینها در نهایت به کوین مرده تبدیل خواهند شد.
بودجه اندک یا ناتوانی در جذب سرمایه
عدم جذب بودجه کافی میتواند عامل اصلی برای شکست پروژه و تبدیل شدن رمزارز به Dead Coin باشد. در موارد متعددی پروژه مورد نظر تواناییهای فنی و برنامههای جامع و حسابشدهای برای رسیدن به اهداف داشته اما عدم موفقیت در به دست آوردن سرمایه، منجر به شکست طرح شده است. بازاریابی نادرست، شرایط بد بازار، بحرانهای مقطعی و … دلایل این اتفاق است. ارز دیجیتال بومی چنین پروژههایی نیز خیلی زود تبدیل به ددکوین خواهند شد.
لیست کوین های مرده
در ادامه به برخی از مهمترین کوین های مرده اشاره خواهیم کرد.
پروژه BitConnect و ارز دیجیتال BCC
این پروژه یکی از بزرگترین طرحهای پانزی (Ponzi) در صنعت ارز دیجیتال است. پلتفرم بیت کانکت بستری برای معامله بیت کوین و دریافت بازدهی بالا فراهم کرد اما در سال ۲۰۱۷ مشکلات زیادی به وجود آمد. در ابتدا برخی نهادهای مالی بریتانیا شک و تردیدهایی در مورد مشروعیت این پلتفرم مطرح کردند. با اینکه ارز دیجیتال BCC طرفداران زیادی پیدا کرده بود اما در سال ۲۰۱۸ مشخص شد این پروژه یک طرح پانزی است.
پس از مدت کوتاهی پلتفرم از دسترس خارج شد و سرمایههای کاربران از بین رفت. بدین ترتیب BitConnect که قرار بود بهترین بستر برای معاملات بیت کوین باشد، به مردابی برای رمزارزهای کاربران تبدیل شد.
پروژه Aeron و ارز دیجیتال ARNX
کوین مرده ARNX در ابتدا یک ارز دیجیتال پرطرفدار در صرافی بایننس بود که حجم معاملات روزانه قابلقبولی داشت. بنیانگذاران آئرون تقلبهایی در فرآیند عرضه رمزارز بومی این پروژه صورت دادند. آنها ۱۰ برابر بیش از حد مجاز توکن ARNX به بازار عرضه کردند. برخی در شبکههای اجتماعی تلاش کردند این موضوع را رسانهای کنند اما خیلی زود تیم تبلیغاتی Aeron بهانهای مطرح و پس از مدت کوتاهی نیز پروژه را رها کرد. صرافی بایننس هم این رمزارز را از لیست توکنهای قابلمعامله خود حذف کرد تا ارزش این Dead Coin تا ۹۰ درصد کاهش پیدا کند.
پروژه VegasCoin و ارز دیجیتال VEGCOIN
پروژه وگاس کوین یکی دیگر از نمونههای لیست کوین های مرده است. این پروژه توسط شرکتی غیرفعال خریداری شد. به نظر میرسد سرمایهگذاران VegasCoin خیلی زودتر از چیزی که تصور میشد دارایی خود را از دست دادهاند.
پروژه Storeum و ارز دیجیتال STO
در طول یک سال گذشته، روند بازار ارزهای دیجیتال کاهشی بوده است. همین روند باعث مرگ توکنهای مختلفی شده که یکی از آنها ددکوین STO است. تنها ۱۸ تراکنش در دفترچه سفارشهای این پروژه ثبت شده است. شاید پروژه Storeum هیچ وقت طعم زیستن را تجربه نکرده است.
چطور از خرید کوین مرده پیشگیری کنیم؟
راههای مختلفی برای بررسی اعتبار پروژهها وجود دارد. بررسی وعدهها و اهداف، فعالیتها در شبکههای اجتماعی، حجم تراکنشها و میزان سرمایه، نقشه راه (road map) و روند تغییر قیمت، مهمترین عوامل برای شناخت کوینهای مرده است.
خلاصه مطلب
برای آنکه در دام کوین مرده نیفتید، باید قبل از خرید ارز دیجیتال موارد مختلفی مثل حجم معاملات یا وعدههای تبلیغاتی پروژه را بررسی کنید. در طول چند سال گذشته، پروژههای بسیار زیادی در کریپتوکارنسی توسعه یافتهاند و این روند همچنان ادامه دارد. تعداد زیادی از این پروژهها شکست خوردهاند و رمزارز بومی آنها به Dead Coin تبدیل شده است. اگر میخواهید چند سال دیگر تعداد زیادی کوین مرده در کیف پول خود نداشته باشید، باید هنگام خرید ارزهای دیجیتال جدید و کمنامونشان دقت زیادی به خرج دهید.