آلت چین چیست؟ آیا Altchain جایگزین بلاکچین خواهد شد؟
بیت کوینِ ساتوشی (Satoshi) اصلیترین و معروفترین بلاکچین در جهان است. به همین ترتیب، اتریوم نیز حتی در میان بسیاری از افراد غیرفعال در دنیای کریپتو، به یک نام آشنا تبدیل شده است. در این میان، آلت چین ها (Altchain) –شبکههای بلاکچینی به جز بیت کوین و اتریوم– نیز به طور پیوسته در حال افزایش هستند. اکثر Altchain ها تأثیر قابلتوجهی بر پیشرفت یا پذیرش فناوری کریپتو ندارند. با این حال، برخی از این بلاکچینهای جایگزین، از جمله پالیگان (Polygon)، سولانا (Solana)، کازماس (Cosmos) و اولانچ (Avalanche)، جایگزینهای قانونی برای غولهای شبکه ارائه میکنند. در این مقاله قصد داریم به معرفی آلت چین ها، تفاوت آنها با آلتکوینها و آینده این شبکههای جایگزین بپردازیم. با ما همراه باشید.
آلت چین چیست؟
در حالت کلی، به هر شبکه بلاکچینی به غیر از بیت کوین و اتریوم، آلت چین (Altchain) یا بلاکچین جایگزین گفته میشود. برای توضیح بیشتر، بلاکچین یک دفتر کل عمومی امن و رمزنگاریشده است که به طور مداوم بهروز میشود.
در حال حاضر، بیت کوین و اتریوم محبوبترین و شناختهشدهترین بلاکچینها در فضای کریپتو هستند. بلاکچین اصلی بیت کوین در سال ۲۰۰۹ راهاندازی شد، در حالی که اتریوم فعالیت خود را در سال ۲۰۱۵ آغاز کرد.
Altchain ها از روزهای اولیه کریپتو وجود داشتهاند. برای مثال، بلاکچین لایت کوین به عنوان یک رقیب برای بیت کوین در سال ۲۰۱۱ راهاندازی شد. دوج کوین و ریپل نیز در سال ۲۰۱۳ شروع به کار کردند. با این حال، زمانی که مشکلات مقیاسپذیری بلاکچین اتریوم در سال ۲۰۱۷ مطرح شد، تعداد آلت چینها به شدت افزایش یافت و شبکههایی مانند بیانبی اسمارت چین (BNB Smart Chain)، کاردانو (Cardano)، پولکادات (Polkadot) و … ظهور کردند.
این فضای رقابتی احتمالاً یکی از دلایل اصلی توسعه دومین نسخه اتریوم، یعنی اتریوم ۲.۰ است. در سپتامبر سال ۲۰۲۲، بلاکچین اتریوم از یک شبکه اثبات کار به یک شبکه اثبات سهام تبدیل شد که به طور چشمگیری اثرات زیستمحیطی شبکه را کاهش داد و زمان معاملات را تسریع کرد.
آلت چین و آلت کوین چه تفاوتی با هم دارند؟
توکنهای بومی آلتچینها، تحت عنوان آلت کوین یا کوین جایگزین شناخته میشوند. به عنوان مثال، بایننس کوین (BNB)، ریپل (XRP)، کاردانو (ADA)، دوج کوین (DOGE)، پولکادات (DOT) و سولانا (SOL)، همه آلت کوین هستند. بنابراین، واژه آلت کوین شامل هر ارز دیجیتالی میشود که بیت کوین یا اتریوم نباشد. البته برخی از حامیان بیت کوین، خود اتریوم را نیز یک آلت کوین میدانند.
در مقابل، آلت چین به یک شبکه بلاکچینی اشاره دارد، نه به ارز دیجیتالی که به آن قدرت میدهد. به عنوان مثال، ارز دیجیتال ADA، یک آلت کوین است که به بلاکچین کاردانو، یک آلت چین، قدرت میدهد.
البته لازم به ذکر است که همه آلت کوینها، آلت چین مخصوص به خود را ندارند. در واقع، اکثریت قریب به اتفاق آلت کوینها، توکنهایی هستند که روی یک شبکه از قبل موجود اجرا میشوند. به عنوان مثال، میم کوین محبوب شیبا اینو (SHIB) یک توکن ERC-20 است که بر بستر شبکه اتریوم اجرا میشود.
آلت کوینها میتوانند روی Altchain ها نیز وجود داشته باشند. به عبارت دیگر، همانطور که کاربران مجاز به معامله ارزهای دیجیتال و توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) خود در شبکه اتریوم هستند، بسیاری از آلت چینها نیز این قابلیت را ارائه میدهند. برای مثال، کاردانو و سولانا، هر دو به کاربران اجازه میدهند که توکنهای رمزارزی و NFT خود را برای اجرا در این بلاکچینها بسازند.
انواع مختلف Altchain ها
پروتکلهای لایه اول
بلاکچینهای بیت کوین و اتریوم، هر دو نمونهای از پروتکلهای بلاکچینی لایه اول هستند. این نوع بلاکچینها، شبکههای خودکفایی هستند که میتوانند تراکنشها را بدون پشتیبانی از سوی هیچ شبکه رمزارزی دیگری، تأیید و اجرا کنند. بلاکچینهای لایه اول با تشویق اعتبارسنجهای شبکه (ماینرها در بیت کوین و استیککنندهها در اتریوم) با وعده کارمزد تراکنشها و توکنهای جدید، کار میکنند.
بسیاری از محبوبترین Altchain ها نیز پروتکلهای لایه اول هستند؛ مانند کاردانو و سولانا. هر دوی این اکوسیستمها، بلاکچین اصلی، خود-توسعهیافته و خودکفا هستند. برخی دیگر از آلت چین های لایه اول به عنوان انشعابات یک بلاکچین اصلی ایجاد میشوند. به عنوان مثال، بلاکچین بیت کوین کش، فورکی از بلاکچین اصلی بیت کوین، و اتریوم کلاسیک، فورکی از بلاکچین اتریوم است.
اگرچه این شبکهها یک اصل و نسب مشترک دارند اما زنجیره اصلی و زنجیره فورکشده در طول زمان ممکن است مسیر کاملاً متفاوتی را در پیش بگیرند. به عنوان مثال، بلاکچین اصلی اتریوم اخیراً به مکانیزم اجماع اثبات سهام تغییر کرده، اما بلاکچین اتریوم کلاسیک همچنان با مکانیزم اجماع اثبات کار میکند.
پروتکلهای لایه صفر
پروتکلهای بلاکچین لایه صفر به بلاکچینهای لایه اول جداگانه اجازه میدهند که به عنوان بخشی از یک شبکه رمزارزی گستردهتر، با هم تعامل داشته باشند. در واقع، یک پروتکل لایه صفر اجازه میدهد که چندین بلاکچین با قابلیت تعامل با یکدیگر به طور همزمان ساخته شوند. پولکادات در حال حاضر شناختهشدهترین نمونه پروتکل لایه صفر است.
پروتکلهای لایه دوم و زنجیرههای جانبی
همانطور که بلاکچینهای لایه اول را میتوان روی پروتکلهای لایه صفر ساخت، راهحلهای بلاکچینی لایه دوم نیز میتوانند به صورت موازی یا بالای پروتکلهای بلاکچین لایه اول ساخته شوند. این پروتکلهای لایه دوم با اهداف مختلفی ساخته میشوند. برای مثال، برخی از آنها با هدف افزایش مقیاسپذیری بلاکچینهای لایه اول ایجاد شدهاند و امکان انجام تراکنشهای خارج از زنجیره را فراهم میکنند.
آربیتروم (Arbitrum) و پالیگان، هر دو نمونههایی از راهحلهای مقیاسپذیری لایه دوم هستند که برای شبکه اتریوم ساخته شدهاند. این نوع راهحلهای لایه دوم، همچنان به امنیت و الگوریتم اجماع پروتکل لایه اول زیرین خود متکی هستند.
یک جایگزین برای راهحلهای لایه دوم، ساید چین (sidechain) یا زنجیره جانبی است. سایدچین یک بلاکچین کاملاً مجزا است که اگرچه به بلاکچین اصلی متصل است، اما امنیت و الگوریتم اجماع خاص خود را دارد. اگرچه سایدچینها میتوانند ازدحام بلاکچین اصلی را کاهش دهند، اما منتقدان خاطرنشان میکنند که استفاده از زنجیرههای جانبی میتواند امنیت کمتری نسبت به زنجیرههای اصلی داشته باشد.
نحوه استفاده از آلت چینها
یک کیف پول راهاندازی کنید.
استفاده از بیشتر آلتچینها شبیه به استفاده از بلاکچینهای بیت کوین یا اتریوم است. برای تعامل با یک آلت چین، کاربران ابتدا باید کیف پولی را راهاندازی کنند که امکان ذخیره، انتقال و دریافت توکنها با استفاده از آن آلت چین را فراهم میکند.
کیف پولهای اکسودوس (Exodus) و کوین بیس، دو کیف پول رمزارزی هستند که میتوانند با طیف متنوعی از بلاکچینهای مختلف، از جمله بسیاری از بزرگترین Altchain ها، تعامل داشته باشند.
از آلت چین برای خرید ارزهای دیجیتال استفاده کنید.
کاربرانی که به دنبال خرید ارزهای دیجیتال مبتنی بر آلت چین (آلت کوین) هستند، دو گزینه دارند. اولین مورد، ایجاد یک حساب کاربری در یک صرافی متمرکز، مانند بایننس است. سپس، کاربران میتوانند ارز فیات را واریز و از آن برای خرید ارز دیجیتال استفاده کنند. از نظر کارمزدها، این روش احتمالاً کمهزینهترین گزینه برای اکثر کاربران است.
از طرف دیگر، اکثر کیف پولهای اصلی ارز دیجیتال، گزینه خرید مستقیم رمزارز با استفاده از ارز فیات (on-ramp)، بدون نیاز به یک صرافی متمرکز را ارائه میکنند. در بیشتر موارد، کاربران همچنان باید برخی از اطلاعات شخصی خود را برای استفاده از خدمات پرداخت فیات برای خرید ارز دیجیتال، ارائه کنند؛ سیاستهای شناخت مشتری (KYC). کارمزدهای مربوط به خرید ارز دیجیتال با استفاده از این روش معمولاً در مقایسه با خرید ارز دیجیتال از طریق سپردههای فیات در یک صرافی متمرکز بالاتر است.
با اکوسیستم بلاکچینی تعامل داشته باشید.
پس از خرید ارزهای دیجیتال، کاربران اکنون میتوانند رمزارزها را ارسال یا دریافت کنند و همچنین، با برنامههای غیرمتمرکز (DApps) مختلف تعامل داشته باشند. این برنامهها ممکن است یک پلتفرم مالی غیرمتمرکز (DeFi) باشند که به کاربران اجازه میدهند در ازای رمزارزهای خود سود کسب کنند. همچنین، این برنامهها ممکن است بازیهای بلاکچینی باشند که امکان کسب درآمد رمزارزی از طریق انجام بازی را برای کاربران فراهم میآورند.
از مرورگرهای بلاکچین برای تأیید تراکنشها استفاده کنید.
درست مانند بیت کوین و اتریوم، همه Altchain های اصلی به کاربران اجازه میدهند که تراکنشهای انجامشده در بلاکچین خود را ردیابی کنند. به عنوان مثال، کاردانو دارای مرورگری به نام Cardano Explorer است و سولانا، Solana Explorer را دارد. با استفاده از این مرورگرها، هر کسی میتواند بر تراکنشهای انجامشده در Altchain ها نظارت کند.
اقداماتی را برای ایمنسازی داراییهای رمزارزی انجام دهید.
کاربران باید بدانند که آلتچینهای کمتر شناختهشده ممکن است پروتکلهای امنیتی خود را به اندازه زنجیرههای شناختهشدهتر، توسعه نداده باشند. از طرفی، هنگام استفاده از برنامههای غیرمتمرکز، مهم است که همیشه URL وبسایت را به دقت بررسی کنید تا در دام کلاهبرداران نیفتید. همچنین، کیف پولهای سرد که کلیدهای کیف پولها را جدا از اینترنت و به صورت آفلاین نگه میدارند، گزینه بسیار مناسبی برای ذخیره بلندمدت سرمایه هستند.
خلاصه مطلب
در این مقاله به معرفی Altchain ها و مهمترین ویژگیهای آنها پرداختیم. با رشد روزافزون صنعت ارزهای دیجیتال، انتظار میرود که در آینده شاهد آلت چینهای پویاتر و کاربرپسندتر باشیم. این احتمال نیز وجود دارد که بسیاری از برنامههای غیرمتمرکز محبوب در آینده در شبکههای جایگزین اجرا شوند. در این مقاله ما به چند آلت چین برجسته اشاره کردیم، اما در نظر داشته باشید که بازار کریپتو به هیچ وجه محدود نیست. در حال حاضر، هزاران شبکه جایگزین از طریق اکوسیستم ارزهای دیجیتال در حال اجرا هستند. اما آیا هر آلت چین، بازار و هدف متفاوتی را دنبال میکند؟ به احتمال زیاد نه. آیا شبکههای جایگزین به یک رقیب قدرتمند برای اتریوم و بیت کوین تبدیل خواهند شد؟ باز هم نه. با این حال، در حالی که Altchain های جدید همچنان بلاکچینهای موجود را به چالش میکشند، مجموعه شبکههای قابلاعتماد در نهایت قویتر میشود.