توالییابی ژنوم نخستین انسان از ویرانههای پمپئی بیانگر تبار آسیایی او است
در اوایل دهه ۱۹۳۰، باستانشناسان در پمپئی ایتالیا به کشف قابلتوجهی دست پیدا کردند: اسکلت مردی که طی فوران کوه وزوو در سال ۷۹ پس از میلاد مرده بود. این اسکلت در «کازا دل فابرو» یا «خانه صنعتگر» درحالی کشف شد که پوشیده از مواد آتشفشانی، روی چیزی مانند کاناپه چوبی تکیه داده، دستهایش زیر سرش جمع شده و پاهایش روی زمین دراز بود. پژوهشگران ژنوم این مرد را توالییابی و نتایج خود را در مجلهی Scientific Reports گزارش کردند.
بهگزارش نیویورک تایمز، این اولین بار است که قطعه کاملی از DNA میتوکندریایی از بقایای انسان یا حیوانی از پمپئی به صورت ژنتیکی رمزگشایی میشود. دیوید رایش، ژنتیکدان دانشگاه هاروارد که در پژوهش جدید مشارکت نداشت، گفت: «این مطالعه هیجانانگیز است، زیرا نشان میدهد که DNA در شهرهای مدفونشده براثر فوران کوه وزوو و با وجود دمای بالا حفظ شده است.»
کوه وزوو برفراز پمپئی ایتالیا (سال گذشته). این شهر براثر فوران آتشفشانی در سال ۷۹ پس از میلاد ویران شد.
نویسندگان مقاله حدس میزنند که خاکستر و پوکه آزادشده در جریان فوران ممکن است از DNA دربرابر عوامل محیطی مخرب مانند اکسیژن اتمسفر محافظت کرده باشد. اگرچه این اسکلت در اوایل دهه ۱۹۳۰ از خاک بیرون آورده شده بود، طی زلزلهای ویرانگر در سال ۱۹۸۰ در اتاق غذاخوری باقی مانده بود. تازه در سال ۲۰۱۶ و در جریان بازسازی خانه بود که جسد برای مطالعه خارج شد.
پژوهشگران DNA بقایای مرد درازکشیده و زنی را که روی کف اتاق قرار داشت و دستهایش را به لبه کاناپه گرفته بود، استخراج کردند. بین پاهای زن کیسهای پارچهای قرار داشت که حاوی ۲۶ سکه نقره بود. تجزیهوتحلیل دو جسد نشان داد که هنگام مرگ، مرد حدوداً ۳۵ ساله بود و سن زن بیش از ۵۰ سال بود.
تصور میشود که شهر پمپئی در زمان وقوع این فاجعه حدود ۱۲ هزار نفر جمعیت داشت. بیشتر مردم فرار کردند و فقط حدود ۱۲۰۰ جسد پیدا شده است. پژوهشگران DNA ذخیرهشده در استخوان خارهای را هدف قرار دادند؛ استخوانی بسیار متراکم که گوش داخلی را فرا میگیرد؛ اما آنها موفق شدند فقط ماده ژنتیکی جسد مرد را توالییابی کنند.
مقایسه DNA مرد با مواد ژنتیکی بازیابیشده از ۱۰۳۰ فرد باستانی و ۴۷۱ فرد مدرن اوراسیای غربی نشان داد که ترکیب ژنتیکی او بیشتر شبیه مردم باستانیای بود که در چند قرن گاهشماری مشترک در دوران امپراطوری در اطراف رم زندگی میکردند. دکتر رایش گفت:
از نظر ژنتیکی، ایتالیاییهای مدرن و مرکزی به دلیل رویدادهای قرون وسطایی متفاوت بهنظر میرسند. یافتهها با این احتمال سازگار است که مردم پمپئی شاید بخشی از همان جمعیتی بوده باشند که مردم شهر رم که تقریباً ۱۵۰ مایل دورتر بودند، به آن تعلق داشتند.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که اجداد مرد پمپئی از جزیره ساردینیا و برخی از آناتولی یا بخش آسیایی ترکیه امروزی بودند. اجداد او احتمالاً در دوران نوسنگی از آناتولی یا آسیای صغیر به ایتالیا آمدند. این نتایج از دادههای مقاله دیگری حمایت میکند که استنباط کرده است دو هزار سال پیش، شبهجزیره ایتالیا کانون تنوع ژنتیکی بود.
دو اسکلت در کازا دل فابرو که در اوایل دهه ۱۹۳۰ کاوش شد.
چرا مرد پمپئیایی دراز کشیده بود؟ علت این وضعیت اﺳﭙﻮﻧﺪﻳﻠﻴﺖ ﺳلی بود: نوعی بیماری ستون فقرات که به بیماری پات نیز معروف است و در توالی DNA او تشخیص داده شد. علائم شایع این بیماری کمردرد، ضعف اندامهای تحتانی و پاراپلژی است. دکتر فابری گفت: «این وضعیت موجب شده بود که او نتواند به خوبی حرکت کند. زن مسن نزدیک او نیز دچار آرتروز بود، بنابراین مجبور شد در آنجا بماند و از سکههای خود محافظت کند.»