AMD: پردازنده‌های دسکتاپ Granite Ridge سال ۲۰۲۴ با معماری Zen 5 عرضه می‌شوند

AMD در جریان برگزاری رویداد Financial Analyst Day 2022 افزون‌بر اشاره به نسل جدید پر دازنده‌های کلاس سرور، نقشه‌ی راه پردازنده‌های کلاس دسکتاپ را نیز تا سال ۲۰۲۴ به‌روزرسانی کرد. تیم قرمز پیش‌تر اعلام کرده است پردازنده‌های دسکتاپی سری Ryzen 7000 که مبتنی‌بر لیتوگرافی پنج نانومتری و هسته‌های Zen 4 هستند در پاییز سال جاری میلادی از راه می‌رسند.

براساس گزارش AnandTech، شرکت AMD ساعاتی پیش اعلام کرد پردازنده‌های کلاس دسکتاپ مبتنی‌بر معماری Zen 5 تا پیش از پایان سال ۲۰۲۴ روانه‌ی بازار می‌شوند. تیم قرمز این پردازنده‌ها را به‌عنوان عضوی از خانواده‌ی AMD Granite Ridge دردسترس مشتریان قرار می‌دهد.

دکتر لیزا سو، مدیرعامل AMD، در جریان برگزاری کنفرانس مطبوعاتی این شرکت در کامپیوتکس ۲۰۲۲ از معماری پردازشی Zen 4 بر پایه‌ی لیتوگرافی پنج نانومتری TSMC پرده‌برداری کرد. در جریان برگزاری رویداد هیچ پردازنده‌ی به‌خصوصی با این معماری معرفی نشد، اما شاهد ارائه‌ی جزئیات قابل‌انتظار درباره‌ی پیشرفت‌های Zen 4 نسبت‌به Zen 3 بودیم. این پیشرفت‌ها به هنگام عرضه‌ی پردازنده‌های سری AMD Ryzen 7000 در پاییز ۲۰۲۲ دردسترس قرار می‌گیرند.

به گفته‌ی AMD، در پردازنده‌های جدید Ryzen 7000 به ازای هر هسته‌ی پنج نانومتری Zen 4 شاهد یک مگابایت کش L2 خواهیم بود (یعنی دو برابر بیشتر از خانواده‌ی Zen 3). AMD همچنین می‌گوید پردازنده‌های مبتنی‌بر هسته‌های پنج نانومتری Zen 4 در عملکرد تک تردی به بهبود عملکرد بیش از ۱۵ درصد دست پیدا می‌کنند.

نکته‌ی مهمی که در نقشه‌ی راه به‌روزشده‌ی AMD برای پردازنده‌های مخصوص مشتریان عادی می‌بینیم، جزئیات اضافه‌ای درباره‌ی معماری Zen 4 است. AMD انتظار دارد هسته‌های Zen 4 در مقایسه‌ با هسته‌های Zen 3 بین هشت تا ۱۰ درصد IPC بالاتری داشته باشند، این یعنی پردازنده‌های مبتنی‌بر Zen 4 در فرکانس‌های ثابت بین هشت تا ۱۰ درصد سریع‌تر از پردازنده‌های مبتنی‌بر Zen 3 خواهند بود.

AMD در کامپیوتکس امسال نشان داد سرعت کلاک پردازنده‌های Ryzen 7000 افزایش پیدا می‌کند. در یک نمونه پردازنده‌ای ناشناس دیدیم که بدون اورکلاک توانست به فرکانس ۵٫۵ گیگاهرتز دست پیدا کند. درنتیجه‌ی بهبود هشت تا ۱۰ درصدی IPC، شرکت AMD انتظار دارد در معماری Zen 4 شاهد بهبود حداقل ۱۵ درصدی عملکرد تک تردی باشد. در پردازش‌های چند تردی شاهد پیشرفت بیشتری خواهیم بود.

در همین حین فناوری پکیجینگ 3D V-Cache شرکت AMD نیز قرار است در پردازنده‌های مبتنی‌بر معماری Zen 4 استفاده شود. AMD فعلاً تصمیم گرفته جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه ندهد، بااین‌حال نقشه‌ی راه جدید به‌طور غیرمستقیم اعلام می‌کند که باید منتظر عرضه‌ی مدل جایگزین Ryzen 7 5800X3D باشیم.

نسخه‌ی به‌روزشده‌ی نقشه‌ی راه AMD به زمان عرضه‌ی پردازنده‌های مبتنی‌بر هسته‌های معرفی‌نشده‌ی Zen 5 نیز اشاره می‌کند. AMD می‌گوید هسته‌های Zen 5 با بهره‌گیری از «لیتوگرافی پیشرفته» تولید می‌شوند و این یعنی احتمالاً شاهد استفاده از لیتوگرافی چهار نانومتری یا سه نانومتری در این هسته‌ها خواهیم بود. هسته‌های Zen 5 برای پلتفرم دسکتاپ در قالب پردازنده‌های Granite Ridge ارائه می‌شوند. Granite Ridge کدنام این خانواده از پردازنده‌ها است.

درحالی‌که دو سال تا روی کار آمدن هسته‌های Zen 5 فاصله داریم، AMD هیچ جزئیات اضافه‌ی دیگری به غیر از آنچه که قبلاً درباره‌ی این معماری اعلام کرده دردسترس قرار نداده است. می‌دانیم معماری CPUهای AMD به‌لطف هسته‌های Zen 5 تحولی اساسی را تجربه می‌کند، بااین‌حال اطلاعی از جزئیات پردازنده‌های سری Granite Ridge یا پلتفرم آن‌ها نداریم. بدین ترتیب باید منتظر گذر زمان باشیم تا جزئیات بیشتری درباره‌ی سوکت و مادربرد موردنیاز این پردازنده‌ها اعلام شود. درحال‌حاضر AMD تمام تمرکز خود را معطوف پردازنده‌های سری Ryzen 7000 برپایه‌ی معماری Zen 4 کرده است.

شایعه‌ها می‌گویند AMD ممکن است هسته‌های Zen 5 را با بهره‌گیری از رویکرد big.LITTLE تولید کند. در این روش به‌جای استفاده از هسته‌های یکسان، مجموعه‌ای از هسته‌های پرقدرت در کنار هسته‌های کم‌مصرف مورد استفاده قرار می‌گیرد. پردازنده‌های نسل دوازدهمی اینتل و البته پردازنده‌های ARM با این رویکرد ساخته شده‌اند.