نوشیدنی‌های قندی تهدیدی بسیار جدی برای سلامت عمومی هستند

نوشیدنی‌های قندی مانند نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های انرژی‌زا به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بسیار خوش‌طعم باشند و با مقدار زیادی شیرین‌کننده، مراکز لذت در مغز را تحریک کنند. اما این لذت اولیه، خطرات پنهانی را در بردارد.

نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر معمولاً ارزش غذایی کمی دارند و تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف مداوم آن‌ها می‌تواند خطر مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی را افزایش دهد.

به‌گزارش ساینس‌آلرت، طبق مطالعه‌ی جدیدی که توسط محققان دانشگاه تافتس در ایالات متحده انجام شده است، هر ساله تقریباً ۱٫۲ میلیون مورد جدید بیماری قلبی عروقی و ۲٫۲ میلیون مورد جدید دیابت نوع ۲ در سراسر جهان به دلیل مصرف نوشیدنی‌های قندی گزارش می‌شود.

داریوش مظفریان، نویسنده‌ی ارشد مطالعه و متخصص قلب و دانشمند بهداشت عمومی در دانشگاه تافتس، می‌گوید: «نوشیدنی‌های قندی به‌شدت در کشورهای با درآمد کم و متوسط، تبلیغ و فروخته می‌شوند. این جوامع نه‌تنها محصولات مضر مصرف می‌کنند، بلکه اغلب توانایی کمتری برای مقابله با پیامدهای بلندمدت سلامت آن دارند.»

مشکل مصرف بالای نوشیدنی‌های قندی در برخی کشورها بسیار جدی است. مطالعه‌ی جدید تقریباً یک‌سوم موارد جدید دیابت در مکزیک و همچنین تقریباً نیمی از موارد جدید دیابت در کلمبیا را به نوشیدنی‌های قندی مرتبط می‌‌داند. محققان گزارش می‌دهند که در آفریقای جنوبی حدود ۲۸ درصد از موارد جدید دیابت و ۱۵ درصد از موارد جدید بیماری قلبی را می‌توان به نوشیدنی‌های قندی نسبت داد.

مطالعه‌ی جدید روی نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر (SSBs) متمرکز است که نویسندگان آن را به عنوان هر نوشیدنی با قند افزوده و حداقل ۵۰ کیلو کالری در هر ۲۲۶ میلی‌لیتر تعریف می‌کنند. این دسته‌بندی شامل نوشابه‌های تجاری یا خانگی، نوشابه‌های انرژی‌زا، نوشیدنی‌های میوه‌ای، پانچ، لیموناد و آب‌میوه‌های تازه است.

محققان خاطرنشان می‌کنند که تعریف SSB-ها، نوشیدنی‌هایی مانند شیر شیرین‌شده، آب‌میوه‌های ۱۰۰ درصدی و آب سبزیجات و نوشیدنی‌های بدون‌کالری با شیرین‌کننده‌ی مصنوعی را مستثنی می‌کند، اگرچه بسیاری از این نوشیدنی‌ها در صورت مصرف بیش‌از‌حد ممکن است خطرات سلامتی داشته باشند.

محققان داده‌های مصرف نوشیدنی‌ها را از پایگاه داده جهانی رژیم غذایی، با داده‌های مصرف SSB که شامل ۴۵۰ نظرسنجی از ۲٫۹ میلیون نفر در ۱۱۸ کشور بود، به دست آوردند. برای روشن‌کردن ارتباط بین SSB-ها و بیماری، محققان این داده‌ها و میزان بیماری‌های متابولیک قلبی را در ارزیابی مقایسه‌ای ریسک که توسط تحقیقات قبلی در مورد اثرات فیزیولوژیکی نوشیدنی‌های شیرین به دست آمده بود، وارد کردند.

تحقیق جدید در سطح جهانی نشان داد که نوشیدنی‌های قندی مسئول ۱٫۲ میلیون مورد جدید بیماری قلبی و ۲٫۲ میلیون مورد جدید دیابت نوع دو در هر سال هستند. همچنین، این نوشیدنی‌ها سالانه تقریباً ۸۰ هزار مرگ ناشی از دیابت نوع دو و ۲۵۸ هزار مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی را باعث می‌شوند.

لورا لارا کاستور، نویسنده اول تحقیق و دانشمند علوم تغذیه، توضیح می‌دهد که آمار تلفات نوشیدنی‌های قندی بحرانی است؛ اما برجسته‌کردن نقش نوشیدنی‌های قندی به‌شکلی که در تحقیق نشان داده شده، می‌تواند به تغییر روند کمک کند.

محققان خاطرنشان می‌کنند که بدن ما نوشیدنی‌های شیرین را به سرعت هضم می‌کند و سطح قند خون ما را افزایش می‌دهند، در حالی که ارزش غذایی ناچیزی را ارائه می‌دهند. آن‌ها خاطرنشان می‌کنند مصرف مکرر و زیاد این نوشیدنی‌ها می‌تواند باعث افزایش وزن، مقاومت به انسولین و مشکلات متابولیک مرتبط با دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی‌عروقی شود. به گفته‌ی محققان، آگاهی عمومی از این خطرات ممکن است در حال رشد باشد، اما نه به اندازه کافی سریع و جهانی.

مظفریان می‌گوید: «کارهای بسیار بیشتری باید انجام شود، به‌ویژه در کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا که مصرف بالا و پیامدهای سلامت وخیم است. ما به‌عنوان یک گونه‌ی انسانی، باید به مصرف نوشیدنی‌های قندی رسیدگی کنیم.»

مطالعه در مجله‌ی Nature Medicine منتشر شده است.