سیر چه خواصی دارد؟

بقراط، پزشک یونان باستان  گفته است: «بگذار غذا داروی تو و دارو غذای تو باشد.» او سیر را برای درمان بیماری‌های مختلفی تجویز می‌کرد و علم مدرن نیز بسیاری از این اثرات مفید را ثابت کرده است. در ادامه به مزیت‌های سیر برای سلامتی که شواهد علمی در حمایت از آن‌ها وجود دارد، اشاره می‌کنیم.

سیر گیاهی از سرده سیر (Allium) و ارتباط نزدیکی با پیاز، موسیر و تره دارد. سیر در بسیاری از مناطق جهان می‌روید و به دلیل طعم دلپذیر و رایحه قوی در آشپزی کاربرد زیادی دارد.

از دیرباز مردم سیر را به خاطر خواص مفیدی که برای سلامتی دارد، مصرف می‌کردند. طبق شواهد موجود تمدن‌هایی مانند مصری‌ها، یونانی‌ها، رومی‌ها، چینی‌ها و هندی‌ها از این گیاه در طب سنتی استفاده می‌کردند.

دانشمندان اکنون می‌دانند بیشتر خواص سیر به دلیل تشکیل ترکیبات گوگردی هنگام خرد کردن، له کردن یا جویدن حبه سیر است. شاید معروف‌ترین ترکیب سیر آلیسین باشد. ترکیبات دیگری که ممکن است در فواید سلامتی سیر نقش داشته باشند عبارتند از دی‌آلیل دی‌سولفید و اس-آلیل سیستین.

سیر بسیار مغذی است، اما کالری اندکی دارد. یک حبه سیر (حدود سه گرم) حاوی ۴٫۵ کالری، ۰٫۲ گرم پروتئین و یک گرم کربوهیدرات است. سیر منبع خوبی از چندین ماده مغذی است، ازجمله موارد زیر است:

• منگنز
• ویتامین B6
• ویتامین C
• سلنیوم
• فیبر

پژوهشی از سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد عصاره سیر کهنه می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. این مطالعه نشان داد افرادی که در طول فصل سرماخوردگی و آنفلوانزا به مدت سه ماه از مکمل عصاره سیر کهنه مصرف می‌کردند، علائم کمتری را تجربه کردند و روزهای کمتری را به دلیل بیماری از محل تحصیل یا محل کار غیبت ‌کردند.

پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند ترکیبات موجود در سیر ممکن است خواص ضدویروسی باشد. سیر علاوه بر تقویت سیستم ایمنی ممکن است به ممانعت از ورود ویروس‌ها به سلول‌های میزبان یا تکثیر درون سلول‌ها کمک کند.

بنا به گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیماری‌های قلبی‌عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی بیش از هر بیماری دیگری موجب مرگ‌ومیر انسان‌ها می‌شوند. فشار خون بالا از مهم‌ترین عواملی است که ممکن است منجر به بیماری‌های مذکور شود. فراتحلیلی از سال ۲۰۲۰ نشان داد مکمل‌های سیر فشار خون را در افراد مبتلا به فشار خون بالا می‌کاهند. پژوهشگران این اثر را ناشی از کاهش ۱۶ تا ۴۰ درصدی در تجربه رویدادهای قلبی‌عروقی نسبت دادند. در همین فراتحلیل اشاره شد اثرات سیر شبیه اثرات برخی از داروهای فشار خون است اما با عوارض کمتری همراه است.

مروری از سال ۲۰۱۹ بیان داشت آلیسین موجود در سیر ممکن است تولید آنژیوتانسین دو را مهار کند. آنژیوتانسین دو هورمونی است که فشار خون را افزایش می‌دهد. این ترکیب همچنین ممکن است رگ‌های خونی را شل کند و به خون اجازه دهد راحت‌تر جریان پیدا کند.

پژوهشی در سال ۲۰۱۸ نشان داد سیر می‌تواند کلسترول کل و کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد.  طبق پژوهشی در سال ۲۰۱۶ مصرف مکمل‌‌های سیر به مدت بیش از دو ماه می‌تواند سطح LDL را ۱۰ درصد کاهش دهد. پژوهشگران این اثر را در افرادی که سطح کلسترول آن‌ها اندکی افزایش یافته بود، مشاهده کردند. البته به‌نظر نمی‌رسد سیر همین اثر را روی سطح تری‌گلیسیرید، یکی دیگر از عوامل خطر بیماری قلبی داشته باشد. پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند سیر روی کلسترول خوب (HDL) اثری ندارد.

آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد در فرایند پیری و زوال شناختی ناشی از پیری نقش دارد. سیر حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از مکانیسم‌های محافظتی بدن دربرابر آسیب اکسیداتیو حمایت می‌کند. این آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است استرس اکسیداتیو را کاهش ‌دهند و خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبطی مانند آلزایمر، رایج‌ترین شکل زوال عقل را کم کنند.

مطالعات حیوانی نشان می‌دهند آلیسین موجود در سیر همچنین ممکن است به محافظت دربرابر زوال شناختی کمک کند. قبل از اینکه بتوانیم اثرات آن را در زمینه مبارزه با زوال شناختی به‌طور کامل درک کنیم، به پژوهش‌های انسانی نیاز است.