راز رنگ‌های خیره‌کننده طوطی‌ها: چرا طوطی‌ها رنگارنگ هستند؟
راز رنگ‌های خیره‌کننده طوطی‌ها: چرا طوطی‌ها رنگارنگ هستند؟
طوطی‌ها از رنگارنگ‌ترین موجودات زمین هستند، اما توضیح علت این مسئله از دهه‌ها پیش برای دانشمندان به شکل معما باقی مانده بود. اکنون، گروهی از پژوهشگران در مطالعه‌ای جدید، موفق به کشف سازوکار زیستی ویژه‌ای شده‌اند که باعث ایجاد رنگ‌های قرمز، زرد و سبز درخشان در پرهای این پرندگان می‌شود.
مطالعه‌ی جدید که در مجله ساینس منتشر شده، با تحلیل دقیق پرهای در حال رشد طوطی‌ها نشان می‌دهد که راز رنگ‌های شاد، در تغییر شیمیایی ساده‌ای نهفته است که شاید در دنیای دیگر جانوران هم به خلق رنگ‌های متنوع کمک کرده باشد. تغییر به مولکول رنگدانه‌ای اختصاصی در طوطی‌ها مربوط می‌شود که این پرندگان، از توانایی تنظیم و تغییر آن برخوردار هستند.
خوان نیگرو، زیست‌شناس تکاملی در ایستگاه زیستی دونانا می‌گوید: «مطالعه مهم و تأثیرگذار است. ما از تماشای هزاران رنگ مختلف پرندگان لذت می‌بریم، اما اطلاعات کمی درباره‌ی نحوه‌ی شکل‌گیری تنوع رنگی داریم.»
بیشتر پرندگان رنگدانه‌های خود را از مواد غذایی جذب می‌کنند
بسیاری از رنگ‌های پرندگان، مانند رنگ آبی، از نحوه‌ی انعکاس نور بر سطح پرها که ساختار نانومتری دارند، ایجاد می‌شود. اما بیشتر رنگ‌های دیگر از رنگدانه‌هایی مثل کاروتنوئیدها به‌دست می‌آیند. بدین معنی که اغلب پرندگان رنگدانه‌های خود را تولید نمی‌کنند، بلکه آن‌ها را از مواد غذایی جذب می‌کنند. برای مثال، فلامینگوها رنگ صورتی خود را با خوردن میگو به‌دست می‌آورند.
اما طوطی‌ها متفاوت هستند. آن‌ها در مراحل اولیه‌ی تکاملشان، آنزیمی را در پرهای در حال رشدشان به کار گرفتند که به تولید رنگدانه‌ای منحصربه‌فرد به نام «پسیتاکوفولوین» می‌پردازد. طوطی‌ها این رنگدانه را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که رنگ‌های قرمز و زرد را پدید آورد. رنگ سبز نیز زمانی ایجاد می‌شود که پرهای زرد با ساختارهای نانو تولیدکننده رنگ آبی ترکیب شوند.
رابرتو آربوره، زیست‌شناس تکاملی از دانشگاه پورتو و یکی از نویسندگان مطالعه، می‌گوید: «این نمونه‌ای استثنایی از نوآوری تکاملی است.» او توضیح می‌دهد که توانایی تولید و تغییر رنگ پرها به طوطی‌ها امکان می‌دهد تا کنترل بیشتری بر پیام‌هایی که برای جذب جفت و ارتباط با سایر طوطی‌ها ارسال می‌کنند، داشته باشند.
