چهارم آوریل، اخترشناسانی که بزرگ‌ترین و دقیق‌ترین نقشه‌‌ی سه‌بعدی ساخته‌شده تاکنون از تاریخ کیهان را ترسیم کرده‌اند، اعلام کردند که ممکن است در درک خود از انرژی تاریک، نیروی اسرارآمیز عامل تسریع انبساط جهان، نقص بزرگی پیدا کرده باشند.

انرژی تاریک به‌عنوان یک نیروی پایدار در جهان، هم در دوران کنونی و هم درطول تاریخ کیهان فرض شده است؛ اما داده‌های جدید نشان می‌دهد که انرژی تاریک ممکن است تغییرپذیرتر باشد، درطول زمان قوی‌تر یا ضعیف‌تر، معکوس یا حتی ناپدید شود.

آدام ریس، اخترشناس در دانشگاه جانز هاپکینز و موسسه علوم تلسکوپ فضایی در بالتیمور که در مطالعه‌ی جدید مشارکت نداشت، به‌نقل از نیویورک‌تایمز می‌گوید: «یافته‌ی جدید ممکن است اولین سرنخ واقعی باشد که در ۲۵ سال گذشته در مورد ماهیت انرژی تاریک به‌دست آورده‌ایم.» ریس در سال ۲۰۱۱ به‌همراه دو اخترشناس دیگر به پاس کشف انرژی تاریک، جایزه نوبل فیزیک را از آن خود کرد.

نتیجه‌گیری اخیر در صورت تایید می‌تواند اخترشناسان و سایر دانشمندان را از پیش‌بینی تلخ سرنوشت نهایی جهان نجات دهد. اگر انرژی تاریک درطول زمان تاثیری ثابت داشته باشد، درنهایت تمام ستارگان و کهکشان‌ها را چنان از یکدیگر دور می‌کند که حتی ممکن است اتم‌ها از هم بپاشند و جهان و کل حیات درون آن، نور و انرژی برای همیشه نابود شوند. درعوض، به‌نظر می‌رسد که انرژی تاریک می‌تواند مسیر را تغییر دهد و کیهان را به سوی آینده‌ای پرحاصل‌تر هدایت کند.

کشف اخیر گزارشی اولیه محسوب می‌شود و به‌صورت مجموعه‌ای از مقالات از سوی گروه مسئول پروژه‌ای بین‌المللی به نام «ابزار طیف‌سنجی انرژی تاریک» یا به اختصار DESI منتشر شده است. این گروه به‌تازگی تلاشی پنج‌ساله را برای ساخت یک نقشه‌ی سه‌بعدی از موقعیت و سرعت ۴۰ میلیون کهکشان درطول ۱۱ میلیارد سال تاریخ کیهان آغاز کرده است. پژوهشگران نقشه‌ی اولیه‌ی خود را براساس اولین سال رصد از فقط شش میلیون کهکشان ساخته‌اند. نتایج چهارم آوریل در نشست انجمن فیزیک آمریکا در ساکرامنتو در کالیفرنیا و در کنفرانسی در ایتالیا ارائه شد.

مایکل لوی، مدیر DESI در بیانیه‌ای که از سوی آزمایشگاه ملی لارنس برکلی، مرکز ناظر بر پروژه منتشر شد، می‌گوید: «تا اینجا شاهد سازگاری اولیه با بهترین مدل خود از جهان هستیم؛ اما همچنین برخی تفاوت‌های بالقوه جالب را مشاهده می‌کنیم که ممکن است نشانگر تکامل انرژی تاریک با گذشت زمان باشند.»

ناتالی پالانک-دلابرویل، اخترفیزیکدان آزمایشگاه لارنس برکلی و سخنگوی پروژه در مصاحبه‌ای گفت: «تیم DESI انتظار نداشت که به این زودی‌ها به گنج برسد. سال اول نتایج صرفا برای تایید آنچه از قبل می‌شناختیم، طراحی شده بود. تصور می‌کردیم اساسا مدل استاندارد را تایید خواهیم کرد.» اما ناشناخته‌ها درمقابل چشم پژوهشگران ظاهر شد.

وندی فریدمن، اخترفیزیکدان دانشگاه شیکاگو که تلاش‌های علمی برای اندازه‌گیری انبساط جهان را هدایت کرده است، نتایج تیم را یافته‌هایی فوق‌العاده توصیف می‌کند که از پتانسیل گشودن دریچه‌ای تازه به سوی درک انرژی تاریک برخوردار هستند. انرژی تاریک به‌عنوان نیروی غالب جهان، همچنان بزرگ‌ترین راز در کیهان‌شناسی محسوب می‌شود.