سوراخ ازون بالای جنوبگان به کوچک‌ترین اندازه در پنج سال اخیر رسیده است
سوراخ ازون بالای جنوبگان به کوچک‌ترین اندازه در پنج سال اخیر رسیده است
ناسا و اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA) اعلام کرده‌اند که در سال ۲۰۲۴، سوراخ لایه اوزون بالای جنوبگان در بزرگ‌ترین حالت خود در رتبه‌ی هفتم کوچک‌ترین اندازه از زمان شروع بهبود در سال ۱۹۹۲ قرار گرفته است. سوراخ اوزون اکنون حتی در حداکثر وسعت خود، از آنچه در پنج سال گذشته، از زمان حفره‌ی کوچک‌تر سال ۲۰۱۹ بوده، کوچک‌تر شده است.
در سال جاری، میانگین ماهانه‌ی وسعت سوراخ لایه ازون حدود ۲۰ میلیون کیلومتر مربع بوده و در تاریخ ۲۸ سپتامبر، اندازه‌ی این سوراخ با ۲۲٫۴ میلیون کیلومتر مربع، به اوج رسید. در بدترین حالت، یعنی در سال ۲۰۰۰، سوراخ ازون ۵۰ درصد بزرگ‌تر و به شدت تخریب شده بود.
پل نیومن، سرپرست تیم پژوهشی ازون ناسا و دانشمند ارشد علوم زمین در مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا، در بیانیه‌ای می‌گوید: «اندازه‌ی سوراخ ازون در بالای جنوبگان، در سال ۲۰۲۴ از سوراخ‌های ازون اوایل دهه ۲۰۰۰ کوچک‌تر شده است. این بهبودی تدریجی، نشان می‌دهد که تلاش‌های بین‌المللی در راستای محدودسازی مواد شیمیایی تخریبگر ازون، مؤثر واقع شده است.»
لایه ازون که از مولکول‌های سه‌اتمی اکسیژن (O3) تشکیل شده است، نقشی حیاتی در جذب اشعه فرابنفش خورشید ایفا می‌کند؛ پرتوهای مضری که می‌توانند به سلامتی انسان و زیست‌بوم‌ها آسیب جدی برسانند.
لایه ازون همچنان فاصله بسیاری با بهبودی کامل دارد
در دهه ۱۹۷۰، دانشمندان متوجه کاهش غلظت ازون (اندازه‌گیری‌شده براساس واحد دابسون) شدند و دریافتند که کلروفلوئوروکربن‌ها (CFCs) عامل این تخریب هستند. تا اواسط دهه ۱۹۸۰، به ویژه در اوایل اکتبر هر سال، بخش‌های وسیعی از لایه استراتوسفر جنوبگان تقریباً از ازون تهی می‌شد. امسال، غلظت ازون در این ناحیه به ۱۰۷ واحد دابسون رسید. این مقدار فقط کمی بیشتر از نیمی از میزان آن در سال ۱۹۷۹ است.
استفن مونتسکا، دانشمند ارشد آزمایشگاه جهانی نظارت در اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده، توضیح می‌دهد: «برای سال ۲۰۲۴، شدت سوراخ ازون در مقایسه با بسیاری از سال‌های سه دهه اخیر، کمتر از حد میانگین است. اما لایه ازون همچنان فاصله‌ی زیادی با بهبودی کامل دارد.»
بیشتر بخوانید
براین جانسن، شیمی‌دان در اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده، می‌افزاید: «در حال حاضر، غلظت ازون بسیار کمتر از ۲۲۵ واحد دابسون است؛ سطحی که در سال ۱۹۷۹ معمول بود. هنوز راه درازی در پیش داریم تا ازون جوی به سطوح پیش از دوران آلودگی گسترده‌ی کلروفلوئوروکربن‌ها بازگردد.»
به‌گزارش ناسا و اداره ملی اقیانوسی و جوی، پیش‌بینی می‌شود که سوراخ ازون تا سال ۲۰۶۶ به طور کامل بسته شود و سطح ازون نیز تا سال ۲۰۴۰، در سراسر جهان به وضعیت پیش از دهه ۱۹۸۰ بازگردد. این دستاورد بزرگ، به لطف پیمان مونترال محقق شده است؛ توافق‌نامه‌ای که استفاده از مواد شیمیایی مضری را که باعث تخریب لایه ازون می‌شوند، ممنوع کرد. این پیمان یکی از معدود معاهدات بین‌المللی است که توسط تمامی کشورهای جهان پذیرفته شده و به خوبی نشان می‌دهد که همکاری جهانی، تا چه حد می‌تواند در حل بحران‌های محیط‌زیستی مؤثر باشد.
