دمودی دیجی نکست: جایی برای حرکت استارتاپها در لبه تکنولوژی
دیجی‌نکست، بازوی سرمایه‌گذاری دیجی‌کالا، روز چهارشنبه 28 اردیبهشت رویدادی را با حضور استارتاپ‌های حاضر در این مرکز و همچنین فعالان اکوسیستم استارتاپی کشور برگزار کرد.
در این رویداد 14 استارتاپ در دو بخش به ارائه عملکرد خود پرداختند. همچنین در این بین دیجی‌نکست با برگزاری پنلی با عنوان چالش‌های نوآوری در کسب‌وکارهای اینترنتی به بررسی چالش‌های پیش‌روی کسب‌وکارهای مجازی و روند توسعه آنها با تمرکز بر مهاجرت نیروی انسانی پرداخت.
ارائه استارتاپ‌های دیجی‌نکست در حقیقت مهر تائیدی بر اهمیت و البته ضرورت آغاز به کار دیجی‌نکست بود. بررسی خروجی عملکرد استارتاپ‌هایی که با کمک بازوی حمایتی دیجی‌کالا رشد کردند، نشان از آن دارد که همچنان ایده‌ها سرمایه‌های قابل توجهی هستند.
ایده‌هایی که در صورت پرورش، نه تنها امکان حل مسئله را دارند، بلکه از منظر کسب‌وکاری و سوددهی نتیجه‌ای مطلوب را رقم خواهند زد. از سویی دیگر امکان برقراری تعامل و ارتباط موثری که در این رویداد برای استارتاپها فراهم شد، نشانی از حیات و هیجانی است که همچنان در اکوسیستم استارتاپی کشور فراهم است.
گزارش ویدیویی lastech از مراسم دیجی کالا نکست را میتوانید در آپارات نیز ببینید.
چالش‌های کسب‌وکاری از مهاجرت تا امید به مهاجرت معکوس
سعید و حمید محمدی، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل دیجی‌کالا، سهیل مقدم، معاون تکنولوژی دیجی‌کالا، وحید فخر، معاون سرمایه‌گذاری دیجی‌نکست، آرین افشار مدیرعامل جوانه و همچنین محمود کریمی، مدیرعامل سکوی خلق آینده در پنل «چالش نوآوری در کسب‌وکارهای اینترنتی» به تحلیل و بررسی این چالش‌ها پرداختند.
اظهار نظری که حمید محمدی، درباره جهان‌بینی مدیران دولتی در این پنل بیان کرد، نشان‌دهنده ضربه‌ای است که نگاه انقباضی دولتمردان به روند توسعه استارتاپها و نگاه نوآورانه دارد. او در بخشی از توضیحات خود با اشاره به اینکه دولتمردان باید جهان‌بینی عمیق‌تری داشته باشند، گفت: «اگر روزی امکان تصمیم‌گیری کلان در کشور را داشته باشم، با پرداخت حقوق 6 ماه از مدیران دولتی می‌خواهم زندگی در کشوری دیگر را تجربه کنند.»
محمدی دلیل این توصیه را نیاز به جهان‌بینی عمیق‌تر و شناخت نگاه جهانی به دنیای امروز عنوان کرد.
او همچنین در بخش دیگری از توضیحات خود دلیل عدم ریسک سرمایه‌گذاران در بخش استارتاپی را عدم اطمینان سرمایه‌گذاران در بازدهی قطعی عنوان کرد و گفت: «در ایران حوزه‌های سرمایه‌گذاری مثل مسکن، ارز و ارز دیجیتال سودی قطعی، بسیار بالا و همچنین معاف از مالیات دارند.»
به باور محمدی این حجم از سود قطعی درمورد چنین حوزه‌هایی قابل تجربه در کشورهای دیگر نیستند. همین روند هم در نهایت منجر به آن شده که سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در حوزه نوآوری با عدم قطعیت در بازدهی و سود نباشند.
فعالیت محدود استارتاپها در بخش های‌تک
«بیشتر استارتاپها در بخش‌های میانی مشغول به کار هستند و کسب‌وکارهای با تکنولوژی بالا و در لبه کمتر فعال هستند.» وحید فخر، معاون سرمایه‌گذاری دیجی‌نکست در بخش دیگری از این پنل با بیان این موضوع درباره دلیل آن و چرایی عدم ورود استارتاپ‌های به روند های‌تک از حمید محمدی طرح پرسش کرد.
محمدی با اشاره به اینکه شرکت‌های اقتصاد دیجیتال می‌توانند گره این مشکل را باز کنند، گفت: «نیازها در بسترهایی شکل می‌گیرد که به اندازه کافی بزرگ هستند و امکان پرداخت هزینه‌های کلان این حوزه را دارند.»
او در ادامه توضیحات خود به تصمیم دیجی‌کالا برای راه‌اندازی دیجی‌نکست اشاره کرد و گفت: «فلسفه راه‌اندازی دیجی‌نکست از جایی آغاز شد که نیازهای دیجی‌کالا دیگر به اندازه کافی در بازار حل نمی‌شد. از همین رو وارد حوزه نوآوری باز شدیم و از طریق راه اندازی دیجی‌نکست به عنوان بازوی سرمایه‌گذاری روی استارتاپها بستری را ایجاد کردیم تا امکان فعالیت استارتاپ‌هایی که حوزه های‌تک را انتخاب کردند، بیشتر فراهم شود.»
مهاجرت، یک انتخاب برای پایان یا راهی برای توسعه؟
رئیس هیئت مدیره دیجی‌کالا همچنین درباره اثرگذاری مهاجرت بر جریان اکوسیستم استارتاپی کشور گفت: «هرچند درباره نوآوری باز می‌گوییم اما حقیقتا کشور در بسته‌ترین روزهای خود به سر می‌برد. در این شرایط روزنه مهاجرت تنها را ادامه برقراری ارتباطات است.»
«بر اساس نظرسنجی که به تازگی منتشر شد، از بین دانشجویان ایرانی 65 درصد اعلام تمایل به مهاجرت و در بین استارتاپها 63 درصد تمایل له مهاجرت خود را اعلام کرده‌اند. همچنین بر اساس یک آمار غیررسمی در دو سال گذشته نزدیک به چهارهزار تیم استارتاپی برای کانادا درخواست مهاجرت داده‌اند.»
معاون سرمایه‌گذاری دیجی‌نکست، با بیان این توضیحات پرسشی را پیرامون اثرگذاری این مهاجرت‌ها بر جریان نوآوری کشور به عنوان یکی از چالش‌های پیش‌روی کسب‌وکارهای نوآور طرح کرد و از سعید محمدی درباره چالش‌هایی که این روند برای دیجی‌کالا ایجاد کرده پرسید.
رییس هیات مدیره دیجی‌کالا نیز با اشاره به اینکه مهاجرت در نفس و ذات خود ماجرای نامطلوبی نیست، گفت: «ایران در معرض موج‌های مختلف نوآوری قرار نگرفته ولی به هر حال افرادی که مهاجرت می‌کنند اتفاقا یک موهبت ارتباطی را ایجاد می‌کنند.»
به باور او ایران کشور بسته‌ای است و ارتباطات گسترده با نسل‌های مختلف نوآوری در ایران شکل نگرفته است. در ادامه مشکل از جایی آغاز می‌شود که در داخل کشور توانایی بسترسازی و فراهم کردن موقعیت برای کاربردپذیرکردن استعدادها هم وجود ندارد.
اثر مستقیم شرایط اقتصادی بر انتخاب گزینه مهاجرت
از سویی دیگر، سعید محمدی با اشاره به اینکه به هر حال اگر مدیریت استعدادها به درستی شکل گرفته بود سه مسیر پیش رو داشتیم، گفت: «در این روند بخشی از استعدادها مهاجرت دائم خواهند کرد، بخشی در کشور خواهند ماند و بخشی را ه ارتباطی را برای تعامل خواهند ساخت.»
به گفته او مهاجرت نیروی انسانی شرایط و موقعیت کاری را حتی در دیجی‌کالا هم با تغییراتی همراه کرده است. این موضوع تا حدی جدی است، اما همچنان ظرفیت‌‌های خوبی برای کار کردن وجود دارد و افراد با استعداد این امکان را دارند که کار کنند و موفقیت شوند. اما حقیقت این است که جریان مهاجرت به هر حال یک نقطه بحرانی است.
سهیل مقدم، معاون تکنولوژی دیجی‌کالا هم در ادامه اظهارنظر محمدی، با تاکید بر اثری که شرایط اقتصادی بر افزایش موج مهاجرت داشته، بخش عمده دلیل مهاجرت را علاوه بر مشکلات اقتصادی، تلاش برای تجربه دنیای متفاوت عنوان کرد.
او همچنین با اشاره به مشکلاتی که در مسیر مهاجرت وجود دارد، گفت: «یکی از مشکلات اساسی هم دراین حوزه آن است که دو روی سکه مهاحرت برای افراد توصیف نشد و حتی گروهی بر این موضوع آگاه نیستند که مهاجرت قطعا مشکلاتی هم به همراه دارد.»
تکیه کسب‌وکارهای ایرانی بر تجربه موفق
توجه کسبوکارها به بنچمارک و تکرار تجربه موفقی که پیش از این در کشورهای دیگر نتیجه داده و حالا در ایران بازسازی شده، یا مورد توجه قرار گرفته یکی از مسائلی است که به هر حال درباره کسب‌وکارهای ایرانی وجود دارد.
فخر با اشاره به این موضوع از مدیرعامل جوانه خواست تا با تبیین چرایی این رویکرد، درباره درستی یا نادرستی انتخاب این مسیر توضیح دهد.
آرین افشار در پاسخ به این موضوع تاکید کرد که اساسا بنچمارک کار نادرستی نیست، بلکه روندی جذاب هم به نظر می‌رسد، گفت: «افراد در دنیا به نیازمندی‌های مشخصی نیاز دارند، در نتیجه توسعه کسبوکارها با رویکرد مشابه اساسا ماجرای اشتباهی نیست.»
به باور او در این روند با شکل‌گیری کسب‌وکار مشابه در مراحل بعد باید به دنبال پیدا کردن راهکار برای توسعه کسب‌وکار بر اساس نگاه و نیاز بومی پیش رفت.
نوآوری باز، یک ضرورت یا یک انتخاب
اما جایگاه برقراری ارتباط با بیرون از مجموعه در راستای رفع نیازهای سازمان چقدر مورد توجه است؟ معاون سرمایه‌گذاری دیجی‌نکست بر این باور است که چنین نگاهی همچنان در بسیاری از کسبوکارها مورد توجه نیست و جریان نوآوری باز به طور جدی پذیرفته و اجرایی نشده است. از همین رو است که باید دید چقدر جایگاه نوآوری باز در بین کسبوکارها خالی است و باید به آن توجه کرد؟
کریمی با اشاره به اینکه برای پیشبرد برنامه‌ها باید ابتدا مسیری که در دنیا توسط بزرگان صنعت از آن عبور شده باید بررسی کرد، گفت: «حقیقت این است که دستیابی به سود یکی از مهم‌ترین اهداف است. کسب‌وکارهای بزرگ هم برای دستیابی به این سود راهی ندارند مگر استفاده از روش نوآوری باز.»
به گفته او کسبوکارها برای نمایش یا خوشامد دیگران نوآوری باز را انتحاب نمی‌کنند، بلکه این روند را برای رفع نیازهای کسب‌وکارشان و همچنین پیدا کردن راهکار برای سود بیشتر انتخاب می‌کنند.
مدیرعامل سکوی خلق آینده در ادامه توضیحات خود درباره اهمیت استفاده از نوآوری باز در بین کسبوکارها و استفاده از آن به عدم توجه بخش دولتی و بهره‌وری از توانمندی‌های بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: «متاسفانه حتی در این روند هم بخش خصوصی همیشه به شکل نقد هزینه کرده و بخش دولتی به شکل نسیه هزینه‌ها را پرداخت کرده است.»
او در ادامه توضیحات خود به روند سخت و پیچیده مجوزدهی برای کسبوکارها هم اشاره کرد و آن را روندی فرسایشی و دشوار برای کسبوکارها دانست.
لجستیک، مهم‌ترین حوزه فعالیت استارتاپ‌های دیجی‌نکست
ارائه‌ای که توسط 14 تیم استارتاپی در رویداد دیجی‌نکست انجام شد، هر تردیدی درباره چرایی شکل‌گیری دیجی‌نکست به عنوان بازوی حمایتی دیجی‌کالا را از بین برد. در این رویداد با 14 محصول منحصر به فرد مواجه شدیم که اگرچه برخی از آنها با رویکرد بنچمارک شکل گرفته‌اند، اما ضرورت وجودشان در بازار ایران را نمی‌توان انکار کرد.
نیازسنجی و توجه به مسائلی که در بازار ایران باید حل شوند یکی از ویژگی‌های اساسی این استارتاپها بود. رفع چالش‌های مرتبط با حمل‌ونقل فقط بخشی از این نیازها بود که اتفاقا به درستی مورد توجه استارتاپها قرار گرفته است.
ربات روبوویو اولین و یکی از جذاب‌ترین محصولاتی بود که توسط استارتاپ‌های حاضر در رویداد دیجی‌نکست به عنوان محصول معرفی شد. استارتاپ روبوویو در بخش انبارداری پیشرفته فعال است و به کشف و ارائه راهکار در راستای مشکلات انبار داری پرداخته است.
استارتاپ ماکوویژن به عنوان دومین استارتاپی که به ارائه محصول پرداخته باز هم در راستای مدیریت چالش‌های انبار داری پیش رفته است. ماکوویژن با تحلیل بازار حمل‌ونقل مرسولات سفارشی، جریان و مدل این جابجایی را مورد بررسی قرار داده. این استارتاپ با بررسی زیرساخت‌های لجستیک از هوش‌مصنوعی استفاده کرده تا امکان مدیریت حوزه لجستیک مخصوصا برای توسعه تجارت الکترونیک کشور فراهم شود.
استارتاپ گنجه سومین گروه ارائه دهنده شرکت کننده در این رویداد است که اتفاقا محصول آن در حال حاضر در همکاری با دیجی‌کالا برای کاربران ارائه خدمت می‌دهد. گنجه با قرار دادن کمدهایی (گنجه‌هایی) شبیه صندوق پست در محله‌ها و مکان‌های مختلف باعث بهبود در فرایند تحویل مرسوله می‌شود.
گنجه در حقیقت چالش‌های پیش‌روی مشتری و همچنین فروشنده یا هر ارسال کننده محصول دیگری را از بین می‌برد. کاربران با استفاده از این روش به طوری جدی امکان صرفه‌جویی در زمان، هزینه‌های مالی را خواهند داشت.
آپتایم، چندمین استارتاپی است که به ارائه محصول خود در جریان لجستیک پرداخته است. آپتایم در حقیقت سامانه مدیریت حمل و نقل ناوگان با هوش مصنوعی است.
این استارتاپ به کسب‌وکارهای اینترنتی و همچنین مارکت‌پلیس‌ها خدمات حمل و نقل ارائه می‌دهد. این اپلیکیشن ضمن مدیریت سفارشات می‌تواند با استفاده از ارائه اطلاعات ترافیکی، بهترین مسیر را به رانندگان برای ارسال مرسوله پستی معرفی کند.
راهی برای زندگی هوشمند
استارتاپ یوسیستنت مسیر حرکت استارتاپ‌های حاضر در بخش اول را تغییر داد و محصولی در راستای زندگی هوشمند یا بهتر بگوییم خانه هوشمند ارائه داد. این اسپیکر هوشمند قرار است دستیار صوتی کاربر برای مدیریت امور روزمره خود شود.
این اسپیکر می‌تواند مانند نمونه‌های خارجی به وسایل و ابزار هوشمند خانه متصل شود و با دریافت فرمان از سوی دارنده خود وسایل را تنظیم کند. این اسپیکر اسمارت نام دارد و می‌تواند بسیاری از دستورات ساده را آن هم به زبان فارسی اجرا کند.
کارپو، تیمی که قرار است با ارائه محصول خود باز هم جریان حمل‌ونقل را بهبود بخشد. این استارتاپ با راه‌اندازی سامانه‌ای قصد مدیریت هوشمند رانندگان با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی را دارد. سامانه‌ای که این استارتاپ راه‌اندازی کرده با تحلیل داده‌هایی که در اختیار دارد میزان خطرپذیری راننده را محاسبه می‌کند.
استارتاپ دژینو هم کمی متفاوت‌تر از مراحل قبلی به بررسی تبلیغات بی‌فایده در شبکه‌های اجتماعی پرداخته. زمینه کاری دژینو تشخیص و جلوگیری از ترافیک نامعتبر و انواع بات‌ها با کمک هوش مصنوعی در کمپین‌های تبلیغاتی است.
تنوع استارتاپها از بازی تا مراقبت پوستی
بخش دوم که به هفت گروه دیگر استارتاپی فرصتی داد تا محصولات خود را ارائه دهند، کمی متنوع‌تر از بخش اول، حوزه‌های مراقبت پوستی تا بازی با رویکرد یادگیری و حتی ورزش را پوشش داد.
بایتیکل به عنوان اولین گروه در بخش دوم به ارائه محصولی برای رفع خلاء آموزش در حوزه بازارهای مالی پرداخت. بایتیکل در واقع دستیار هوشمند آموزش بازارهای مالی است. کاربران با نصب بایتیکل در یک بازار شبیه سازی شده به تمرین معامله رمزارزها می‌پردازند و به عبارتی خود را برای ورود به دنیای رمزارزها آماده خواهند کرد.
چقدر یادگیری ویژگی‌های بازار رمزارزها برای شما مهم است و برای درک آن چه خواهید کرد؟ این سوالی است که موزکوین برای پاسخ به آن اقدام به راه‌اندازی یک بازی کرده است. موزکوین، استارتاپی است که با طراحی بازی در زمینه ارزها سعی در ارائه آموزش هدفمند به کاربران خود را دارد.
ریرا با یک فیلم 30 ثانیه‌ای قرار است کاربر خود را درباره وضعیت سلامتی‌اش آگاه کند. این استارتاپ که برای توسعه خود از فناوری هوش مصنوعی هم استفاده کرده به اعتقاد تیم پشتیبانی و اجرا سعی در ارائه محصولی برای حمایت والدین آن هم از راه دور دارد.
لوکوپوینت محصولی بین رشته‌ای ارائه داده است. با استفاده از امکاناتی که این استارتاپ در محصول لوکوپوینت به کاربران خود ارائه داد، امکان تبلیغ مکان‌های مهم از رستوران و کافه تا سینما و هتل فراهم خواهد شد.
حالا لوکوپوینت با ساخت یک بازی کاربر خود را سمت مکان انتخاب شده راهنمایی خواهد کرد. در مرحله پایانی هم بعد از رسیدن به نقطه عنوان شده، در نهایت کاربر امتیاز دسترسی را دریافت خواهد کرد.
اصلاح حرکات ورزشی به وسیله هوش مصنوعی توسط اپلیکیشن ویراست، به معنی ورود طب ورزشی به حوزه تکنولوژی و بهره بردن از تکنولوژی برا رفع خطرات حاصل از تمیرانات ورزشی نادرست است. درواقع ویراست یک محصول وزرشی و مبتنی بر هوش‌مصنوعی است که از طریق دوربین گوشی‌های هوشمند می‌تواند حرکات ورزشی کاربر را آنالیز کند و در اختیار ورزشکار و مربی قرار دهد.
میس‌لی، یکی از گروه‌های کمی متفاوت و البته جذاب برای برخی مخاطبان دیجی‌نکست است. این استارتاپ با استفاده از فناوری هوش مصنوعی سعی در پاسخ به چالش‌های پوستی کاربران خود آن هم با معرفی محصول مراقبت پوستی مناسب است. کاربر از صورت خود عکس ثبت می‌کند و میس‌لی بهترین محصولات موجود در بازار را به او معرفی خواهد کرد.
رکوتک استارتاپی است که با بررسی بازار فعلی داخلی و خارجی یکی از بکرترین حوزه‌های فعالیتی را انتخاب کرده است. رکوتک بر اساس توضیحات خود در واقع جریان خرید محصول را برای کاربرانش با فراهم کردن ویترین مجازی ساده تر کرده است. پوشاک نیز به دلیل سهم بازار قابل توجهی که دارد، بازاری است که تیم رکوتک تصمیم به فعالیت در آن گرفته است.
جایی برای ماندن و خلاقیت
امیرحسن موسوی، مدیر روابط عمومی دیجی‌کالا که وظیفه مدیریت صحنه دیجی‌نکست را هم بر عهده داشت، استارتاپها را نور شعمی در تاریکی توصیف کرد. حقیقت این است که درست در زمان موج مهاجرت برای دستیابی به شرایط مطلوب‌تر روشنایی و گرمای ادامه کار در کشور، آن هم برای حوزه‌ای نوپا و جوان بسیار امید بخش است.
رویداد دیجی‌نکست علاوه بر همه تلاش خود برای تمرکز بر فعالیت‌های استارتاپها و فراهم کردن شرایطی به منظور ارتباط موثر و مداوم بین اعضا اکوسیستم نوآوری و استارتاپها نتیجه ملموس و مطلوب دیگری هم داشت. آن هم به تصویر کشیدن چشم‌اندازی روشن در تاریکی و مشکلات پیش رو بود. حالا شاید ایده‌ها کمتر مهاجرت کنند و راهی برای درآمدزایی موثر پیش آید.
