تحقیق جدید: استرس در دوران بارداری با افزایش یا کاهش ضریب هوشی فرزند پیوند دارد

شاید این‌گونه تصور کنید که استرس مادر در طول دوران بارداری برای نوزاد خوب نیست، اما تحقیقاتی که توسط دانشمندان انجام‌شده نشان می‌دهد که این امر روی پسران و دختران تأثیرات متفاوتی دارد. در واقع به گفته دانشمندان، استرس حتی ممکن است منجر به افزایش ضریب هوشی (IQ) دختران شود، اما می‌تواند روی پسران تأثیر منفی داشته باشد.

هورمون کورتیزول که به مقابله با استرس کمک می‌کند، برای رشد جنین ضروری است و محققان بیمارستان «دانشگاه اودنسه» در دانمارک، قبلاً نشان داده بودند که این هورمون می‌تواند توسعه زبان اولیه را پیش ببرد. حالا همین دانشمندان می‌گویند که کورتیزول بیش از اندازه در طول سه ماهه سوم بارداری (از هفته 27 تا پایان بارداری) می‌تواند بر عملکرد شناختی نوزادان تأثیر بگذارد.

به طور خاص، دانشمندان ادعا کرده‌اند که وقتی کودک به سن هفت سالگی می‌رسد، استرس مادر در دوران بارداری ممکن است بر ضریب هوشی پسران و دختران تأثیر متفاوتی داشته باشد.

ارتباط بین هورمون استرس و جنین در دوره بارداری

آن‌ها در مطالعه خود می‌گویند که دختران به‌دلیل نقش جفت جنین، می‌توانند حساسیت کمتری نسبت به قرارگرفتن در معرض کورتیزول داشته باشند. در واقع زنان بارداری که یک جنین دختر را حمل می‌کنند، در دوران بارداری تمایل بیشتری به ترشح کورتیزول دارند، اما آنزیمی که در جفت وجود دارد، میزان رسیدن آن به جنین را کنترل می‌کند. این آنزیم کورتیزول را به نسخه غیرفعال هورمونی به نام کورتیزون تبدیل می‌کند.

بااین‌حال، محققان می‌گویند که جنین پسران هنگام قرارگیری در معرض کورتیزول آسیب‌پذیرتر هستند، زیرا آن‌ها از مزایای محافظتی این آنزیم برخوردار نیستند.

برای انجام این تحقیق جدید، محققان سطح کورتیزول و کورتیزون 943 زن باردار را اندازه‌گیری کردند. در مرحله بعد این میزان را با ضریب هوشی 943 نوزاد آن‌ها که هفت سال بعد توسط روانشناسان آموزش‌دیده اندازه‌گیری شد، مقایسه کردند.

آن‌ها متوجه شدند پسرانی که در رحم مادر در معرض سطوح بالاتری از کورتیزول قرار گرفته بودند، نمرات ضریب هوشی پایین‌تری داشتند. اما این موضوع که سطوح بالاتر کورتیزول موجود در نمونه‌های ادرار (و نه خون) مادر باعث افزایش ضریب هوشی دختران شده است، باعث شگفتی محققان شد.

دکتر «آنیا فنگر درایر»، محقق اصلی این پژوهش می‌گوید:

«طبق اطلاعات ما، این اولین مطالعه‌ای است که ارتباط بین سطح کورتیزون موجود در ادرار در دوران بارداری و نمرات IQ در کودکان را بررسی می‌کند. درحالی که سایر مطالعات فقط به بررسی کورتیزول خون در دوران بارداری و ضریب هوشی کودک پرداخته‌اند، ما اولین کسانی هستیم که نمونه ادرار و همچنین نمونه خون و پسران و دختران را به‌طور جداگانه بررسی کرده‌ایم.»

نتایج این پژوهش در بیست‌وششمین کنگره اروپایی اِندوکرینولوژی ارائه شده است.