تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز + قربانی جنگ میان صرافی‌ها چه کسانی هستند؟
سال ۲۰۲۲ میلادی برای صنعت ارزهای دیجیتال سال سختی بود که با بحران اخیر پیش‌آمده برای صرافی FTX، یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های رمزارزی جهان، سخت‌تر هم شد. در این مقاله قصد داریم به بررسی جزییات بحران صرافی FTX و چگونگی شروع آن و همچنین، تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز بپردازیم. با ما همراه باشید.
۲ نوامبر: افشای وجود مقادیر قابل‌توجه توکن FTT در ترازنامه آلامدا ریسرچ
مشکلات اخیر صرافی FTX در ۲ نوامبر و به دنبال انتشار گزارش‌هایی آغاز شد که بر اساس آنها، در ترازنامه شرکت تجاری آلامدا ریسرچ (Alameda Research) _تأسیس‌شده به دست سم بنکمن-فرید (Sam Bankman-Fried)، مدیرعامل سابق صرافی FTX_ مقدار قابل‌توجهی توکن بومی صرافی FTX، یعنی FTT وجود دارد.
دریافت ۳۰,۰۰۰ شیبا رایگانانتشار این گزارش‌ها، سؤالات و نگرانی‌های زیادی را در مورد روابط مالی دو شرکت FTX و آلامدا ریسرچ _که کسب‌وکارهای متفاوتی دارند_ ایجاد کرد.
۵ نوامبر: شناسایی انتقال مقادیر قابل‌توجه توکن FTT به صرافی بایننس
در ۵ نوامبر، پلتفرم Whale Alert که حرکات بزرگ و مهم ارزهای دیجیتال را ردیابی می‌کند، به کاربران خود اطلاع داد که نزدیک به ۲۳ میلیون توکن FTT، به ارزش بیش از ۵۸۴٫۵ میلیون دلار، از یک کیف پول ناشناخته به صرافی بایننس منتقل شده است.
در آن زمان، این مقدار حدود ۱۷ درصد از عرضه در گردش توکن FTT را شامل می‌شد.
۶ نوامبر: توضیحات مدیرعامل آلامدا ریسرچ در مورد ترازنامه این شرکت
کارولین الیسون (Caroline Ellison)، مدیرعامل آلامدا ریسرچ، با انتشار توییتی در ۶ نوامبر و در تلاش برای رفع نگرانی‌های به وجود آمده، اعلام کرد که ترازنامه فاش‌شده منعکس‌کننده کل داستان نیست. وی افزود که این ترازنامه فقط برای «زیرمجموعه‌ای از نهادهای شرکتی ما» بوده و به سایر دارایی‌ها با ارزش بیش از ۱۰ میلیارد دلار در آن اشاره‌ای نشده است.
۶ نوامبر: اعلام فروش توکن‌های FTT توسط صرافی بایننس
در همان روز، چانگ‌پنگ ژائو (Changpeng Zhao)، مدیرعامل صرافی بایننس، با استناد به «افشای اخیر» اعلام کرد که صرافی او کل دارایی‌های FTT خود را به فروش خواهد رساند. ژائو گفت که بایننس پس از فروش سهام FTX در سال گذشته، حدود ۲٫۱ میلیارد دلار معادل بایننس یواس‌دی (BUSD) و توکن FTT دارد، ولی در مورد مقدار ذخایر فعلی FTT بایننس توضیحی نداد.
البته او اضافه کرد که این توکن‌ها را به گونه‌ای می‌فروشد که «تأثیر آن بر بازار را به حداقل برساند»، به همین دلیل، انتظار می‌رود که تکمیل فروش این توکن «چند ماه طول بکشد». او همچنین تأیید کرد که انتقال نزدیک به ۲۳ میلیون FTT در ۵ نوامبر، بخشی از اقدام بایننس برای فروش بوده است.
ژائو بعداً اضافه کرد که این اقدام فقط «مدیریت ریسک پس از خروج» بود و به درس‌های آموخته‌شده از فروپاشی ترا (LUNA) _که اکنون ترا کلاسیک (LUNC) نامیده می‌شود_ و تأثیر آن بر بازار، اشاره کرد.
۶ نوامبر: پیشنهاد خرید توکن‌های FTT توسط مدیرعامل آلامدا ریسرچ
کمی پس از اظهارات ژائو در ۶ نوامبر مبنی بر تصمیم صرافی بایننس برای فروش توکن‌های FTT خود، الیسون در توییتی خطاب به ژائو گفت که آلامدا ریسرچ «با خوشحالی همه آنها را به قیمت ۲۲ دلار به ازای هر توکن خریداری خواهد کرد».
۷ نوامبر: آغاز برداشتها از صرافی FTX
به دنبال انتشار گزارش‌ها و شایعات، کاربران FTX از ترس ورشکستگی شروع به برداشت وجوه خود از این صرافی کردند و تحلیلگران نیز از کسانی که قبلاً ارزهای دیجیتال خود را از FTX خارج نکرده بودند، خواستند که این کار را انجام دهند.
داده‌های منتشر‌شده توسط پلتفرم Nansen در ۷ نوامبر نشان داد که ارزش استیبل کوین‌های خارج‌شده از FTX به ۴۵۱ میلیون دلار در طول هفت روز رسید. در همان زمان، کاربران شروع به گزارش کند بودن برداشتها در FTX کردند. در مقابل، صرافی FTX اعلام کرد که در حال رسیدگی به شکایت‌های مربوط به برداشتها است و به کاربران اطمینان داد که همه چیز به خوبی اجرا می‌شود.
۷ نوامبر: درخواست همکاری از ژائو توسط بنکمن-فرید
مدت کوتاهی پس از اینکه صرافی FTX به نگرانی‌های کاربران رسیدگی کرد، بنکمن-فرید در یک رشته توییت اظهار داشت که یک رقیب «در تلاش است که با شایعات نادرست ما را شکست بدهد» و افزود:
وضعیت FTX و دارایی‌ها خوب است.
او ادعا کرد که FTX «سرمایه کافی برای پوشش تمام دارایی‌های مشتریان» را دارد و این صرافی «دارایی‌های مشتریان را سرمایه‌گذاری نمی‌کند» و «در حال پردازش تمام برداشتها است و به این کار ادامه خواهد داد».
بنکمن-فرید همچنین اعلام کرد که FTX یک میلیارد دلار نقدینگی مازاد دارد و از ژائو خواست که «برای اکوسیستم با یکدیگر همکاری کنند».
۷ نوامبر: رد پیشنهاد آلامدا ریسرچ توسط ژائو
ژائو در پاسخ به سؤالی در توییتر، بی‌علاقگی خود را به انجام معامله‌ای که قبلاً توسط الیسون برای خرید ذخایر FTT بایننس به قیمت ۲۲ دلار برای هر توکن پیشنهاد شده بود، نشان داد و گفت: «من فکر می‌کنم در بازار آزاد خواهیم ماند.»
۸ نوامبر: کاهش قیمت توکن FTT و سایر ارزهای دیجیتال در بازار
برخی از تحلیلگران در ۷ نوامبر نسبت به کاهش قابل‌توجه قیمت توکن FTT هشدار داده بودند. در ۸ نوامبر، قیمت FTT در عرض چند ساعت حدود ۳۰ درصد کاهش یافت و از ۲۲ دلار به ۱۵٫۴ دلار رسید. قیمت بیت کوین نیز با ترس از اینکه صرافی FTX به زودی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت، شروع به کاهش کرد.
۸ نوامبر: بحران نقدینگی FTX و طرح فروش این صرافی به بایننس
در یک اعلامیه شوکه‌کننده، بنکمن-فرید در ۸ نوامبر گفت که FTX برای کمک به پوشش آنچه که او آن را «بحران نقدینگی» می‌نامد، با بایننس بر سر یک معامله استراتژیک به توافق رسیده است. او افزود:
تمام دارایی‌ها به صورت یک به یک تحت پوشش قرار خواهند گرفت.
و این را، دلیل اصلی درخواست کمک از بایننس عنوان کرد.
مدت کوتاهی پس از آن، ژائو اعلام کرد که بایننس یک قرارداد غیرالزام‌آور را برای خرید صرافی FTX امضا کرده است، اما خاطرنشان کرد که این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که «هر زمانی که بخواهد، از معامله خارج شود».
۸ و ۹ نوامبر: حذف توییت‌های قبلی به دست بنکمن-فرید و از دسترس خارج شدن وبسایت‌های FTX
در ۸ نوامبر و چند ساعت پس از اعلام معامله با بایننس، بنکمن-فرید رشته توییت‌های قبلی خود را که در آنها بایننس را متهم و همچنین ادعا کرده بود وضعیت FTX و دارایی‌های آن خوب است، پاک کرد.
در حالی که گزارش‌های تأییدنشده‌ای مبنی بر استعفای کارکنان FTX در ۸ نوامبر منتشر شد، وبسایت‌های بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر FTX، یعنی FTX Ventures و آلامدا ریسرچ، در ۹ نوامبر آفلاین شدند. همچنین، در تاریخ ۹ نوامبر گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه صرافی بایننس به دنبال عقب‌نشینی از توافق است.
۹ نوامبر: بایننس رسماً از توافق خارج شد
کمتر از ۴۸ ساعت پس از اعلام اولیه ژائو مبنی بر اینکه می‌تواند برای خرید FTX اقدام کند، بایننس در ۹ نوامبر اعلام کرد که دیگر به دنبال خرید FTX نیست.
در همین راستا، تیم بایننس در توییتی نوشت:
در نتیجه بررسی‌های لازم و همچنین، آخرین گزارش‌ها در مورد سوءاستفاده از وجوه مشتریان و تحقیقات ادعایی آژانس ایالات متحده، تصمیم گرفته‌ایم که خرید احتمالی صرافی FTX را دنبال نکنیم.
این تیم افزود: «حل مشکلات FTX، خارج از کنترل یا توانایی ما است.»
۹ نوامبر: تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز
بازار ارزهای دیجیتال بلافاصله به این خبر واکنش نشان داد و احساس ترس سرمایه‌گذاران را فرا گرفت. در نتیجه آن، قیمت بیت کوین به پایین‌ترین سطح چند ساله خود یعنی ۱۵،۶۰۰ دلار سقوط کرد. در این میان، تحلیلگران انتظار نزول بیشتری را داشتند و پیش‌بینی می‌کردند که قیمت بیت کوین می‌تواند تا حدود ۱۲ هزار دلار هم سقوط کند. این تنها گوشه‌ای از تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز بود.
۹ نوامبر: درخواست بودجه اضطراری ۸ میلیارد دلاری توسط بنکمن-فرید از سرمایه‌گذاران
گزارش‌هایی در ۹ نوامبر منتشر شد مبنی بر اینکه بنکمن-فرید از سرمایه‌گذاران درخواست کرده که ۸ میلیارد دلار بودجه اضطراری برای پوشش «مشکل نقدینگی» ناشی از برداشت‌های کاربران در چند روز گذشته بپردازند.
بنا بر گزارش‌ها، بنکمن-فرید به دنبال جمع‌آوری ۴ میلیارد دلار از سوی سرمایه‌گذاران و تأمین مبلغ باقی‌مانده از طریق استقراض و حتی ثروت شخصی خود بوده است تا به مشتریان پرداخت کند.
۹ نوامبر: مشکل واریز و پردازش برداشت در وبسایت FTX
وبسایت FTX در تاریخ ۹ نوامبر به مدت حدود دو ساعت از کار افتاد و وقتی دوباره آنلاین شد، به کاربران هشدار می‌داد که از سپرده‌گذاری وجوه به شدت خودداری کنند؛ زیرا این صرافی قادر به پردازش برداشتها نیست.
این هشدار همچنین در یک پیام پین‌شده در کانال رسمی FTX در تلگرام نیز منتشر شد و مدیر کانال اعلام کرد که برداشت‌های ارز دیجیتال و فیات تحت تأثیر قرار گرفته و هنوز مشخص نیست که این مشکل چه زمانی رفع خواهد شد.
۱۰ نوامبر: عذرخواهی بنکمن-فرید بابت بحران نقدینگی FTX
پس از انتشار شایعات و افزایش نگرانی‌ها در مورد ورشکستگی صرافی FTX، بنکمن-فرید در یکی از اولین اظهارات عمومی خود گفت: «متأسفم». او در یک رشته توییت در ۱۰ نوامبر به سرمایه‌گذاران اعتراف کرد که «باید در ارائه شفافیت در مورد وضعیت FTX بهتر عمل می‌کرد».
۱۰ نوامبر: درخواست توقف فعالیت صرافی FTX در ژاپن
در اطلاعیهای در ۱۰ نوامبر، آژانس خدمات مالی (FSA) ژاپن اعلام کرد که به دلیل تعلیق برداشتها توسط FTX بدون ارائه دلایل شفاف به سرمایه‌گذاران، اقدامات اداری علیه شعبه ژاپنی صرافی FTX را آغاز کرده است. این رگولاتور مالی گفت که دستورات تعلیق و دستورات بهبود فرآیند کسب‌وکار این شرکت را مطابق با قانون خدمات پرداخت و قانون ابزارهای مالی ژاپن، صادر کرده است.
۱۰ نوامبر: از سر گرفته شدن برداشتها در صرافی FTX
آدرس کیف پول گرم صرافی، که از زمان اعلام متوقف شدن تمام برداشت‌های کاربران در ۸ نوامبر غیرفعال مانده بود، از ساعت ۳:۵۰ بعدازظهر (UTC) فعالیت خود را از سر گرفت. پس از آن، داده‌های بلاکچین نشان دادند که چندین نوع توکن و مبالغ هنگفتی از این کیف پول خارج شده‌اند.
۱۰ نوامبر: متوقف شدن معاملات در FTX ایالات متحده
با انتشار یک بنر در بالای وبسایت FTX US، به کاربران اعلام شد که طی چند روز آینده، ممکن است معاملات در این صرافی متوقف شود. در این اطلاعیه، از کاربران صرافی خواسته شد که هر موقعیتی را که می‌خواهند، ببندند. در همین حال، به آنها اطمینان داده شد که «برداشتها باز هستند و خواهند ماند».
۱۰ نوامبر: مسدود شدن دارایی‌های FTX توسط تنظیم‌کننده اوراق بهادار باهاما
در ۱۰ نوامبر، کمیسیون اوراق بهادار باهاما با استناد به «بیانیه‌های عمومی مبنی بر سوءاستفاده از دارایی‌های مشتریان»، دارایی‌های FTX Digital Markets و شرکت‌های مربوطه را مسدود کرد و ثبت فعالیت‌های FTX در این کشور را به حالت تعلیق درآورد.
۱۱ نوامبر: بررسی سقوط ارز دیجیتال FTX توسط رگولاتورهای کالیفرنیا
اداره حفاظت مالی و نوآوری ایالت کالیفرنیا در ۱۰ نوامبر اعلام کرد که سقوط صرافی رمزارزی FTX را بررسی خواهد کرد و به این ترتیب، به فهرست روبه‌رشد تنظیم‌کننده‌های ایالات متحده پیوست که در حال انجام تحقیقات در مورد سقوط این صرافی هستند.
۱۱ نوامبر: انتشار شایعات دستگیری بنکمن-فرید
در ۱۱ نوامبر، شایعه‌ای منتشر شد مبنی بر اینکه بنکمن-فرید در فرودگاه باهاما دستگیر شده است.
بنیانگذار یک پروژه توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) به نام Not Larva Labs، اولین کسی بود که پستی از نقشه Flightradar24 را بازتوییت کرد که در آن گزارش شده بود یک جت خصوصی برای حدود ۴۰ دقیقه در مسیر ناسائو _پایتخت باهاما، جایی که دفتر مرکزی FTX در آنجا قرار دارد_ به میامی، زمین‌گیر شده است.
۱۱ نوامبر: استعفای جمعی کارکنان آلامدا ریسرچ
بر اساس گزارش‌هایی که به نقل از منابع داخلی آلامدا ریسرچ منتشر شده، همه کارمندان این شرکت در ۱۱ نوامبر پس از یک جلسه گروهی دست از کار کشیدند.
گزارش‌های مربوط به استعفای کارکنان آلامدا ریسرچ تنها یک روز پس از آن منتشر شد که بنکمن-فرید اعلام کرد که عملیات این شرکت به زودی متوقف خواهد شد.
۱۱ نوامبر: اعلام میزان بدهی صرافی FTX
پس از انتشار شایعاتی در مورد مواجهه FTX با یک حفره ۸ میلیارد دلاری در ترازنامه خود، زین تاکت (Zane Tackett)، رئیس سابق بازوی سازمانی FTX، در توییتر تأیید کرد که این صرافی در حال حاضر بدهیهای به ارزش ۸٫۸ میلیارد دلار دارد.
۱۱ نوامبر: اعلام ورشکستگی FTX و شرکت‌های تابعه
در ۱۱ نوامبر، تیم FTX در یک رشته توییت اعلام کرد که درخواست ورشکستگی تحت فصل ۱۱ را برای تقریباً ۱۳۰ شرکت در گروه FTX _از جمله FTX Trading، FTX US و آلامدا ریسرچ_ به طور رسمی ارائه کرده است. همچنین، اعلام شد که بنکمن-فرید از سمت مدیرعاملی FTX استعفا داده و جان ری (John Ray) جانشین وی خواهد شد.
۱۲ نوامبر: هک ۶۰۰ میلیون دلاری FTX
در تاریخ ۱۲ نوامبر، وجوه زیادی (تقریباً ۶۰۰ میلیون دلار) به طور ناگهانی از کیف پول‌های FTX و FTX US به یک کیف پول دیگر منتقل شد که مشکوک به شروع فرآیند ورشکستگی بود. با این حال، داده‌های درون زنجیره‌ای بیشتر نشان دادند که این کیف پول‌ها هک شده‌اند و مهاجمان از کمک‌های داخلی برای دستیابی به دسترسی روت (root access) استفاده کرده‌اند.
خلاصه مطلب
در این مقاله، به بررسی بحران پیش‌آمده برای صرافی بزرگ FTX و تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز پرداختیم. صنعت ارزهای دیجیتال مدت‌ها است که برای متقاعد کردن و جلب اعتماد رگولاتورها، سرمایه‌گذاران و مشتریان عادی تلاش می‌کند. با این حال، سقوط صرافی FTX که نسبت به سایر شرکت‌ها باثبات‌تر به نظر می‌رسید، بازار کریپتو را به شدت شوکه کرد و تاثیر صرافی ها بر بازار رمزارز را به وضوح نشان داد. ژائو معتقد است که ورشکستگی صرافی FTX، صنعت ارزهای دیجیتال را چند سال عقب انداخت. او همچنین در اظهارات جدید خود پیش‌بینی کرده که صنعت کریپتو باید برای مقابله با اثرات آبشاری سقوط FTX آماده شود. اگرچه ژائو معتقد است که بازار ارزهای دیجیتال در نهایت می‌تواند دوباره بهبود یابد، اما او مشخص نکرد که این اتفاق، چه مدت ممکن است طول بکشد.
