انتخاب دوستان و روابط اجتماعی تحت تاثیر میکروبیوم روده

میکروبیوم روده به مجموعه‌ای از میکروارگانیسم‌ها (باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروب‌ها) اشاره دارد که به طور طبیعی در روده انسان زندگی می‌کنند. این میکروارگانیسم‌ها در هضم غذا، تقویت سیستم ایمنی و بسیاری از فرایندهای متابولیک نقش مهمی دارند.

به گزارش نیچر، مطالعه اخیر نشان داد که ترکیب میکروبیوم یک فرد نه‌تنها تحت تاثیر تماس‌های اجتماعی خود او است، بلکه از ارتباطات دوستان دوستانش نیز تاثیر می‌پذیرد.

این تحقیق یکی از چندین مطالعه‌ای است که این احتمال را مطرح می‌کند که وضعیت سلامت می‌تواند از انتقال میکروبیوم بین افراد هم متاثر شود و فقط تحت تاثیر رژیم غذایی و عوامل محیطی نیست.

کاترین رابینسون، میکروبیولوژیست از دانشگاه اورگان در یوجین، می‌گوید: «ما در تلاش برای شناخت عواملی که میکروبیوم یک فرد را شکل می‌دهند، دریافتیم که تعاملات اجتماعی قطعا یکی از تکه‌های پازل است که تا به حال از آن غافل بوده‌ایم.»
 

آنچه مال من است، مال تو است

مطالعه جدید ریشه در پژوهشی دارد که تقریبا ۲۰ سال پیش منتشر شد و به بررسی نحوه گسترش چاقی در گروه‌های اجتماعی می‌پرداخت. برخی ویروس‌ها و باکتری‌های موجود در میکروبیوم روده می‌توانند خطر چاقی را در فرد تغییر دهند و نیکلاس کریستاکیس، دانشمند علوم اجتماعی، این سوال را مطرح کرد که آیا دوستان علاوه بر تاثیرگذاری بر عادات غذایی یکدیگر، این میکروب‌ها را نیز به هم منتقل می‌کنند: «این ایده‌ای بود که نمی‌توانستم آن را نادیده بگیرم.» 

از آن زمان تا‌کنون در چندین مقاله به تاثیر تعاملات اجتماعی بر میکروبیوم روده اشاره شده است. کریستاکیس و همکارانش برای این منظور به جنگل‌های هندوراس سفر کردند و در آنجا الگوی روابط اجتماعی را ثبت و میکروبیوم‌ افراد ساکن در ۱۸ روستای دورافتاده را که با مناطق دیگر ارتباطی نداشتند، تحلیل کردند. در این روستاها تعاملات عمدتا رودررو و مصرف غذاهای فراوری‌شده و آنتی‌بیوتیک‌ها که می‌توانند ترکیب میکروبیوم را تغییر دهند، در کمترین حد بود.

نتایج نشان داد همسر و افراد ساکن یک خانه تا ۱۳.۹ درصد میکروب‌های مشابه دارند، اما حتی افرادی که ساکن یک خانه نبودند اما اوقات فراغت را با یکدیگر می‌گذراندند، هم ۱۰ درصد تشابه میکروبی داشتند. در مقابل، افراد ساکن همان روستا که با یکدیگر وقت نمی‌گذراندند، تنها چهار درصد تشابه داشتند. همچنین شواهدی وجود داشت که نشان می‌داد میکروب‌ها در میان شبکه‌های اجتماعی به صورت زنجیره‌وار منتقل می‌شوند؛ به طوری که دوستانِ دوستان، نسبت به آنچه ممکن است تصادفی رخ دهد، سویه‌های میکروبی مشترک بیشتری داشتند.

این نتایج شناخت دانشمندان را از عوامل شکل‌‌دهنده ترکیب میکروبیوم‌‌ها بیشتر می‌کند. به گفته کارشناسان، ممکن است افراد به طور تصادفی گونه‌های مشابهی از میکروب‌ها را داشته باشند، اما احتمال اینکه سویه‌های دقیقی از میکروب‌ها در آن‌ها مشترک باشد، بسیار کم است و فقط می‌توانند این سویه‌ها را به طور مستقیم را از یکدیگر دریافت کرده باشند.

این تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل خطر برای ابتلا به بیماری‌هایی که به ترکیب میکروبیوم ربط دارند، مانند فشار خون بالا و افسردگی، ممکن است از طریق اجزای میکروبیوم آن‌ها از فردی به فرد دیگر منتقل شود. البته این نتایج نباید باعث شود که به دلیل «ترس» از انتقال میکروبیوم، از تعاملات اجتماعی اجتناب کنید. زیرا این تعاملات اجتماعی می‌تواند اجزای میکروبیوم‌های سالم را هم منتقل کنند و فواید بی‌شماری دیگری دارند.