افراد هنگام مرور شبکه‌های اجتماعی از دنیای اطراف جدا می‌شوند

گاهی هنگام خواندن یک کتاب حس می‌کنیم به دنیای دیگری وارد شده‌‌ایم و دیگر به آنچه در اطرافمان می‌گذرد توجه نمی‌کنیم. پژوهشگرهای دانشگاه واشینگتن معتقدند افراد هنگام مرور شبکه‌های اجتماعی هم وارد وضعیت مشابهی می‌شوند و نشان می‌دهند چرا برخی کاربرها پس از گذراندن زمان زیاد در اپلیکیشن موردعلاقه‌ی خود احساس می‌کنند کنترل خود را از دست داده‌اند.

پژوهشگرها به بررسی تعامل شرکت‌کننده‌ها با پلتفرم‌های مشابه توییتر پرداختند تا نشان دهند چرا ارتباط برخی افراد با محیط اطراف هنگام مرور این شبکه‌ها قطع می‌شود. آن‌ها همچنین استراتژی‌های مداخله‌ای را طراحی کردند که پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی می‌توانند برای حفظ کنترل بیشتر افراد بر تجربه‌های آنلاین به کار ببرند. این گروه پروژه‌ی خود را در تاریخ سوم می در کنفرانس CHI 2022 در نیواورلئان ارائه دادند. به گفته‌ی آماندا باگان، دانشجوی دکترا و مؤلف ارشد مقاله در دانشکده‌ی علوم و مهندسی کامپیوتر پاول جی آلن:

یکی از نکاتی که درباره‌ی کاربرد «قطع ارتباط» به‌جای «اعتیاد» دوست دارم این است که روایت را تغییر می‌دهد. برای مثال به‌جای اینکه بگوییم باید کنترل بیشتری روی خود داشته باشم می‌گوییم در طول روز به‌صورت طبیعی و روش‌های مختلف دچار حواس‌پرتی می‌شویم. این حواس‌پرتی می‌تواند از نوع خیال‌بافی یا مرور اینستاگرام باشد و بدین‌ترتیب از توجه به دنیای اطرافمان بازمی‌مانیم.

برخی افراد هنگام مرور شبکه‌های اجتماعی وارد وضعیت موسوم به خیال‌بافی می‌شوند.

از انواع مختلف قطع ارتباط با دنیای اطراف می‌توان به قطع ارتباط مبتنی بر تروما (روان‌زخم) و قطع ارتباط روزمره‌ی مرتبط با حواس‌پرتی یا تمرکز بر یک وظیفه‌ی مشخص اشاره کرد. باگان در ابتدا ایده‌ی پژوهشی قطع ارتباط روزمره و استفاده از شبکه‌های اجتماعی را در اولین روزهای قرنطینه‌ی کووید ۱۹ ارائه داد. در این دوره افراد بیشتر وقت خود را به کار با گوشی‌هایشان می‌گذراندند. به گفته‌ی باگان:

قطع ارتباط با اطراف یعنی به‌طور کامل متمرکز بر کارتان شوید؛ اما افراد معمولاً پس از کار متوجه می‌شوند از دنیای اطراف جدا شده‌اند. درنتیجه پس از خارج شدن از این حالت این سؤال‌ به ذهنتان می‌رسد: چطور به این نقطه رسیدم؟ این حالت درست مانند زمانی است که افراد در شبکه‌های اجتماعی ناگهان متوجه می‌شوند: خدای من سی دقیقه گذشت؟ من فقط می‌خواستم یک نوتیفیکیشن را چک کنم.

پژوهشگرها اپلیکیشنی به نام Chirp را ساختند که به حساب‌های توییتری شرکت‌کنندگان وصل شد. ازطریق این اپلیکیشن، لایک و توییت‌های کاربران روی پلتفرم واقعی شبکه‌ی اجتماعی ظاهر می‌شود اما پژوهشگرها می‌توانند تجربیات افراد را کنترل کنند یا ویژگی‌ها و پرسشنامه‌های پاپ‌آپ سریع را اضافه کنند. به نقل از الکسیس هینیکر، استادیار دانشکده‌ی اطلاعات UW و مؤلف ارشد مقاله:

یکی از پرسش‌ها این بود: چه اتفاقی رخ می‌دهد اگر پلتفرم شبکه‌ی اجتماعی را به گونه‌ای بازسازی کنیم که مطالب دوست‌‌داشتنی افراد را برایشان نشان دهد اما در عین حال زمان و میزان توجه آن‌ها را هم کنترل کند؟ تجربه‌ی کاربری یک کاربر با اپلیکیشن بازطراحی‌شده چه تفاوتی با تجربه‌ی او در طراحی سلامت دیجیتال دارد که دارای مکانیزم تحریم یا زمان‌بندی برای استفاده از اپلیکیشن است؟

پژوهشگرها از ۴۳ کاربر توییتری سراسر ایالات متحده درخواست کردند از Chirp به مدت یک ماه استفاده کنند. کاربرها در هر جلسه پس از سه دقیقه پنجره‌ای را می‌بینند که از آن‌ها می‌خواهد براساس یک مقیاس یک تا پنج میزان موافقت خود را با این عبارت اعلام کنند: «من بدون توجه به کاری که انجام می‌دهم از Chirp استفاده می‌کنم.» سپس این پنجره هر ۱۵ دقیقه یک بار ظاهر شد. به گفته‌ی باگان:

از این رتبه‌بندی‌ها به‌عنوان روشی برای ارزیابی قطع ارتباط استفاده کردیم. براساس یافته‌ها کاربرها محو کاری که انجام می‌دهند می‌شوند و به اطرافشان توجهی نمی‌کنند یا اینکه هنگام مرور گوشی، توجهی به کارهایشان نمی‌کنند.

در طول مدت یک ماه، ۴۲ درصد از شرکت‌کنندگان (۱۸ نفر) نظرهای موافق یا قویاً موافق با عبارت یادشده را حداقل یک بار ارائه کردند. پس از یک ماه، پژوهشگرها مصاحبه‌هایی دقیق را با ۱۱ شرکت‌کننده انجام دادند. هفت نفر تجربه‌ی قطع ارتباط در طول استفاده از Chirp را گزارش دادند.

کاربرها علاوه بر دریافت پرسشنامه‌ی قطع ارتباط در حین استفاده از chirp، استراتژی‌های مداخله‌ای دیگری را هم تجربه کردند. پژوهشگرها استراتژی‌ها را به دو دسته تقسیم کردند: تغییرات در طراحی اپلیکیشن (مداخله‌های داخلی) و تغییرات وسیع‌تری که مشابه مکانیزم‌های تحریم یا تایمرهایی هستند که دردسترس کاربرها قرار دارند (مداخله‌ی خارجی). در طول مدت یک ماه، شرکت‌کنندگان یک هفته را بدون هیچ مداخله‌ای، یک هفته با تنها مداخله‌های داخلی، یک هفته صرفاً با مداخله‌های خارجی و یک هفته را با هر دو گذراندند.

وقتی مداخله‌های داخلی فعال شدند، شرکت‌کنندگان پس از دیدن تمام توییت‌های خبر، پیغام «شما همه چیز را گرفتید» را دریافت کردند. افراد همچنین باید حساب‌هایی را که دنبال‌ می‌کردند به‌صورت فهرست‌وار مرتب می‌کردند. شرکت‌کنندگان برای مداخله‌های خارجی به صفحه‌ای دسترسی داشتند که فعالیت آن‌ها را روی Chirp برای نشست فعلی نمایش می‌داد. پنجره‌ای هم هر ۲۰ دقیقه یک‌بار ظاهر می‌شد که از کاربرها می‌پرسید آیا می‌خواهند استفاده از Chirp را ادامه دهند یا خیر.

اسکرین‌شات‌هایی از Chirp با مداخله‌های اضافه شده در این بخش نشان داده شده‌اند که عبارت‌اند از پیغام «you’re all caught up» یا شما همه‌چیز را گرفتید (با برچسب a)، فهرست‌های سفارشی (b و c)، صفحه‌ای که فعالیت شرکت‌کنندگان را در chirp نشان داد (d) و پنجره‌ای که هر ۲۰ دقیقه یک بار ظاهر می‌شود و می‌پرسد که آیا کاربرها می‌خواهند به استفاده از Chirp ادامه دهند (e) یا خیر.

به‌طور کلی، شرکت‌کنندگان تغییرات طراحی اپلیکیشن را دوست داشتند. پیغام «you’re all caught up» (همه چیز را گرفتید) به همراه فهرست‌ها به افراد اجازه می‌داد بیشتر بر کارهای مهم خود تمرکز کنند. به نقل از باگان:

به گفته‌ی یکی از شرکت‌کنندگان مصاحبه، با وجود مداخله‌ها تجربه‌ی امن‌تری را در استفاده از Chirp دارد. گرچه افراد برای اهداف حرفه‌ای‌تر از توییتر استفاده می‌کنند، معمولاً خود را گرفتار دام محتوایی می‌بینند. ساختن لیست به این معنی بود که تنها چند دقیقه خواندن محتوا به طول می‌انجامید و اگر کاربرها می‌خواستند دیوانه‌وار به مرور محتوا ادامه دهند می‌توانستند فهرست دیگری را بخوانند؛ اما بازهم تنها چند دقیقه‌ی اندک طول می‌کشید.

مداخله‌های خارجی مرورهای ترکیبی‌تری را به وجود آوردند. به باور هینیکر:

هرگاه افراد از اطرافشان غافل می‌شدند، پنجره‌ای ظاهر می‌شد و به آن‌ها هشدار می‌داد که به صورت کاملاً بی‌فکر در حال مرور محتوا هستند؛ اما وقتی از اپلیکیشن با آگاهی و هشیاری بیشتری استفاده می‌کردند این پنجره را بسیار آزاردهنده می‌دانستند. به نقل از شرکت‌کنندگان، این مداخله‌ها برای افراد دیگری که روی رفتار خود کنترل ندارند مفیدند اما به کار آن‌ها نمی‌آیند.

به باور پژوهشگرها، مشکل پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی این نیست که افراد نمی‌توانند رفتار مصرفی خود را کنترل کنند، بلکه پلتفرم‌ها متناسب با ارزش‌های افراد طراحی نشده‌اند. باگان می‌گوید:

استفاده از وقفه‌ها می‌تواند افراد را به حالت عادی بازگرداند؛ اما پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که افراد به مرور آن‌ها ادامه دهند. در حالت قطع ارتباط با محیط اطراف، احساس کنترل کاهش می‌یابد و گذر زمان را احساس نمی‌کنیم. درنتیجه این پلتفرم‌ها باید تجربه‌ی «حد مصرف» را ایجاد کنند تا افراد متناسب با اهداف مدیریت زمان خود به آن عمل کنند.