از نابودی تا شکوفایی؛ چگونه برخورد سنگی بسیار عظیم به زمین به رشد حیات اولیه کمک کرد؟
از نابودی تا شکوفایی؛ چگونه برخورد سنگی بسیار عظیم به زمین به رشد حیات اولیه کمک کرد؟
گرچه سایت آفریقای جنوبی از برخورد فاصلهی زیادی داشت، پیامدهای این رویداد جدی بود؛ چرا که نهتنها باعث وقوع سونامی سراسری شد، بلکه غباری را در هوا پخش کرد که مسدود شدن نور خورشید را به دنبال داشت. مواد معدنی تبخیرشده نشان میدهند که برخورد یادشده جو را به اندازهی کافی داغ کرد تا لایههای فوقانی اقیانوسها تبخیر شوند.
اگر پیش از برخورد S2 در حدود سه میلیارد سال پیش برفراز سیاره زمین پرواز میکردید، با چشماندازی متفاوت با ظاهر کنونی زمین روبهرو میشدید. در آن زمان بسیاری از بخشهای زمین با آب پوشیده شده بود و خشکیها به چند آتشفشان و جزیرههای بزرگتر محدود بود که به بالای سطح اقیانوس آمده بودند. اقیانوسهای سراسر جهان هم دو برابر زمان کنونی آب داشتند؛ چرا که فضای داخلی زمین هنوز به اندازهی کافی سرد نشده بود تا بتواند رطوبت را جذب کند.
بدون وجود قارههای بزرگ که دچار فرسایش شوند و مواد معدنی خود را به رودخانهها بفرستند، اقیانوس از مواد اساسی مثل فسفر، مس، مولیبدنوم و نیکل محروم بود. جو و اقیانوس هم هیچ اکسیژن آزادی نداشتند؛ عنصری که امروزه بیش از بیست درصد از هوای سیارهمان را تشکیل میدهد و باعث بقای جانوران، گیاهان و قارچها شده است. زمین احتمالا پناهگاه تنها یک تا دو درصد از حیاتی بود که امروزه میشناسیم.
چند دهه یا چند سال پس از برخورد S2، حیات دوباره به شکل بهتری به زمین بازگشت؛ زیرا در دوران پسابرخورد، عنصرهای ضروری برای حیات افزایش یافتند. اولین عنصر فسفر، مادهی معدنی ضروری بود. امروزه فسفر عامل فرسایش سنگهای قارهای و ریخته شدن آنها به داخل اقیانوسها است.
دومین عنصر آهن بود که در اقیانوس عصر نخستزیستی به فراوانی یافت میشد، اما در دریاهای کمعمق فراوانی اندکی داشت. سونامی حاصل از برخورد شهابی باعث شد اقیانوسها ترکیب شوند و این فلز به بخشهای کمعمقتر راه پیدا کند. سنگهای سرخ در لایههای فوقانی برخورد، نشاندهندهی این تغییر محیطی هستند.
پژوهشهای بیشتر به توصیف چگونگی آغاز شکوفایی حیات روی سیارهی جوان کمک میکنند. سوابق زمینشناسی نشان میدهند شهابسنگهای بزرگتر از سیارک قاتل دایناسورها حداقل هر ۱۵ میلیون سال به زمین برخورد میکردند. پژوهشگران حدس میزنند که برخی از آن سیارکها ممکن است تا ۳۵۰ برابر بزرگتر از سنگ قاتل دایناسورها بوده باشند.
پژوهشگرها همچنان با بررسی منطقه به جستجوی شواهد برخوردهای سیارکی، سونامیها و دیگر حوادث ویرانگر ادامه میدهند؛ رویدادهایی که به ما کمک میکنند داستان سیاره آبی خود را بهتر درک کنیم.