آیا حیوانات هم با یکدیگر دوست می‌شوند؟

دانشمندان در ابتدا دوستی متقابل را نخستی‌سانان گزارش کردند، اما در طول چند دهه گذشته شواهد زیادی از روابط دوستانه و مزیت‌های آن در پستانداران دیگر نیز به دست آمده است. آن‌هایی که موفق به حفظ این روابط قوی می‌شوند، درنهایت بیشتر عمر می‌کنند، فرزندان بیشتری دارند و ویژگی‌های مرتبط با استرس کمتری را نشان می‌دهند.

نهنگ‌های قاتل غذا و همچنین اطلاعات مربوط به محل پیدا کردن غذا را با هم به اشتراک می‌گذارند.  احتمال مرگ ارکاهایی که ارتباطات قوی‌تری در گروه خود دارند، هنگام کمبود منابع کمتر است. کفتارهایی که دوستان بیشتری دارند، به موفقیت بیشتری در گروه خود دست پیدا می‌کنند، زیرا در چالش‌های اجتماعی از حمایت برخوردار هستند.

در میان شامپانزه‌ها، پیوندهای دوستی می‌تواند آنقدر قوی باشد که اگر مادری بمیرد و فرزند خردسال او تنها بماند، یکی از دوستان نر و ماده مادر آن فرزند را قبول خواهد کرد. بزرگ کردن خردسال برای والد جدید خصوصا اگر شامپانزه پذیرنده فرزند، نر باشد، هزینه دارد. راکفورد توضیح می‌دهد: «سرعت کلی زندگی او کم می‌شود. او باید شامپانزه جوان را حمل کند و با سرعت او حرکت کند و شب‌ها لانه خود را با او به اشتراک بگذارد و نمی‌تواند به راحتی در تعاملات گروهی یا تهاجمی با دیگران شرکت کند.»

اعتماد متقابل می‌تواند بین گونه‌ها نیز رخ دهد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ نشان داد شامپانزه‌ها و گوریل‌های وحشی در کنگو می‌توانند از سد گونه عبور کرده و روابط دوستانه‌ای ایجاد کنند که می‌تواند ۲۰ سال یا حتی بیشتر پابرجا باشد.

در برخی موارد، دوستی میان حیوانات با دخالت انسان شکل می‌گیرد. گربه‌ها و سگ‌هایی که در یک خانه نگهداری می‌شوند، معمولا روابط نزدیکی با هم ایجاد می‌کنند. در باغ وحشی خصوصی در بلژیک پس از اینکه نگهبانان باغ وحش زیستگاه‌های حیوانات را با هم ترکیب کردند، خانواده‌ای از اورانگوتان‌ها با سمورها دوست شدند.

در مکزیک نیز شیر و سگی که با هم بزرگ شده بودند (شیر به شکل غیرقانونی به‌عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شد) پس از اینکه هر دو به مرکز نجات حیوانات برده شدند، همچنان ارتباط نزدیک خود را حفظ کردند.

درحالی‌که نمایش رفاقت بازیگوشانه بین گورکن و کایوت در کالیفرنیا قبلا مشاهده نشده بود، چنین روابط بین گونه‌ای ممکن است در طبیعت رایج باشد. وجود اطلاعات بیشتر در مورد دوستی حیوانات در برخی از گروه‌ها همچون نخستی‌ها، فیل‌ها و دلفین‌ها به این دلیل است که رفتار اجتماعی آن‌ها برای چندین دهه بررسی شده است. این درحالی است که برخی از حیوانات از این نظر به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند.

شواهد دوستی در حیوانات (به ویژه نخستی‌سانان) بینش‌هایی درمورد تکاملی که در انسان‌ها توانایی ایجاد روابط دوستانه را ایجاد کرد، ارائه می‌کند. آخرین جد مشترک ما با میمون‌ها حدود ۲۵ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد، بنابراین مکانیسم‌های شیمی اعصاب پشت‌صحنه دوستی انسان و رفتارهای مرتبط با آن میلیون‌ها سال وجود داشته است.

کراکفورد می‌گوید مکانیسم‌های عصبی ایجاد روابط دوستانه در میان حیوانات عمیق و قدیمی هستند. در روزگار ما، جایی که افراد ممکن است چیزهای دیگری مانند شهرت، پول یا کلیک را به دوستی ترجیح دهند، بهتر است فراموش نکنیم بخشی از ما برای داشتن دوستان طراحی شده است و اگر بتوانیم دوستانی داشته باشیم و درمورد دوستان خود جدی باشیم، عمر طولانی‌تری خواهیم داشت، سالم‌تر خواهیم زیست و استرس کمتری خواهیم داشت.